W powietrzu budynków biurowych może żyć około kilkadziesiąt gatunków bakterii, ponad 400 gatunków grzybów pleśniowych oraz kilkanaście gatunków grzybów powodujących gnicie drewna i materiałów drewnopodobnych.

    Źródłem zanieczyszczeń mikrobiologicznych w powietrzu pomieszczeń są materiały gromadzone w budynkach oraz powietrze przenikające z zewnątrz, przez systemy wentylacyjno-klimatyzacyjne lub powietrze atmosferyczne. Głównym źródłem zanieczyszczeń bakteryjnych w budynkach są ludzie oraz pył pochodzenia organicznego. Bakterie zasiedlają również urządzenia klimatyzacyjne, wykładziny, zawilgocone drewno wewnątrz budynków. W przeciwieństwie do bakterii, głównym źródłem zanieczyszczeń grzybami jest powietrze atmosferyczne. Zarodniki, konidia i strzępki grzybni unoszące się w powietrzu pochodzą od pasożytniczych i saprofitycznych grzybów rosnących na żywych lub obumarłych częściach roślin, ale też z gleby, nawozów, rynien dachowych, tapet, skóry oraz innych substancji organicznych. Źródłem zarodników grzybów mogą być również materiały znajdujące się wewnątrz budynku, np. owocniki grzybów rozkładających drewno, grzyby pleśniowe rosnące na skondensowanej warstwie pary wodnej na ścianach i oknach, na resztkach żywności, na materiałach organicznych, w pyle lub kurzu zawartym w szczelinach podłóg, ścian i sufitów, a także w nawilżaczach [3].

    Szacuje się, że około 30% problemów zdrowotnych związanych z jakością powietrza wewnętrznego wiąże się z narażeniem na grzyby pleśniowe. Wytwarzane przez grzyby zarodniki, skażając powietrze, przedostają się do układu oddechowego oraz osiadają na powierzchni skóry. Grzyby pleśniowe są przyczyną wielu groźnych zachorowań, takich jak: zespół SBS (sick-building syndrom), dermatozy skórne i głębokie, alergie, schorzenia układu oddechowego, mikotoksydozy, zatrucia związkami lotnymi wytwarzanymi przez grzyby, choroby nowotworowe. Niebezpieczeństwa zdrowotne związane z obecnością w powietrzu grzybów pleśniowych wynikają również z ich zdolności do tworzenia mikotoksyn i związków lotnych. W zatruciach ludzi dużą rolę odgrywają toksyny T2, dezoksyniwalenil, fumonizyna, zearalenon, aflatoksyny, ochratoksyny oraz wiele innych związków wytwarzanych przez różne gatunki grzybów. Mikotoksyny są wytwarzane przez grzyby Stachybotrys atra, Aspergillus parasiticus, Aspergillus flavus (aflatoksyna) i Penicillium meleagrinum. Wdychanie powietrza z fragmentami grzybni grzybów, które wytwarzają mikotoksyny, powoduje u człowieka wystąpienie objawów zatrucia w postaci zapalenia skóry, bólu głowy, biegunek oraz zaburzenia mechanizmów immunologicznych. Aflatoksyny wytwarzane przez Aspergillus flavus i Aspergillus parasiticus są związkami o udowodnionym działaniu rakotwórczym.

    W powietrzu wewnętrznym może występować kilkadziesiąt gatunków bakterii. Wśród nich przeważają gatunki z rodzaju Bacillus, Pseudomonas, Enterobacter, Flavobacterium, Alcaligenes, Microccocus i Streptomyces (promieniowce). Większość bakterii nie stanowi zagrożenia zdrowotnego w normalnych warunkach środowiskowych, czyli przy niskich stężeniach bioaerozolu, jednak część z nich wykazuje właściwości chorobotwórcze, alergizujące lub toksyczne. Bakterie mogą być przyczyną chorób alergicznych, szczególnie gdy w pomieszczeniach wartość wilgotności względnej powietrza przekracza 80%. Długotrwały kontakt ludzi z bakteriami Gram-ujemnymi tworzącymi endotoksyny, które są składnikiem ich ścian komórkowych, wywołuje u człowieka wysoką temperaturę, trudności w oddychaniu, zmianę liczby leukocytów we krwi, hipoglikemię, hipotensję i wstrząs [1].

    Szkodliwe czynniki biologiczne, w zależności od ich zdolności wywoływania zakażenia, podzielono na cztery grupy zagrożenia zawodowego [4]:

• grupa 1., czynniki, które prawdopodobnie mogą być przyczyną chorób u ludzi


• grupa 2., czynniki, które mogą wywoływać chorobę u ludzi i mogą być szkodliwe dla pracowników; jest mało prawdopodobne, że występują powszechnie w środowisku; istnieją skuteczne metody profilaktyki i leczenia


• grupa 3., czynniki mogące wywołać ciężki przebieg choroby u ludzi i ich obecność jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia pracowników; mogą występować powszechnie w środowisku; istnieją skuteczne metody profilaktyki i leczenia


• grupa 4., czynniki, które wywołują ciężki przebieg choroby u ludzi i są poważnym zagrożeniem dla zdrowia pracowników; ich obecność w środowisku pracy wiąże się z dużym ryzykiem; brak skutecznych metod profilaktyki i leczenia.