Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Zbiór informacji na temat substancji chemicznych | Tabela obowiązujących wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych

SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie.  Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.

Aceton

[67-64-1]

Synonimydwumetyloketon, dimetyloketon, propanon, propan-2-on
Klasyfikacja substancjiF; R11
Xi; R36; R66; R67
Pierwsza pomoc

Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon, parafina płynna.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w pozycji dowolnej. W razie duszności podawać tlen. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Postępowanie objawowe. W zależności od wskazań transport do szpitala pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha - zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka).

Pomoc lekarska
W razie zaburzeń oddychania zaintubować, stosować sztuczne oddychanie aparatem typu AMBU. Kontrolować akcję serca (EKG). Nie podawać adrenaliny i innych amin katecholowych. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, zmyć skórę dużą ilością letniej wody (z mydłem, jeżeli nie ma zmian). Transport do szpitala karetką PR.

Pomoc lekarska
W zależności od wskazań konsultacja dermatologiczna lub transport do szpitala.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.

Pomoc lekarska
Konieczna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Natychmiast po połknięciu (w ciągu 5 minut) poszkodowany powinien sam wywołać u siebie wymioty. Później nie prowokować wymiotów. Podać do wypicia 150 ml płynnej parafiny. Nie podawać mleka, tłuszczów i alkoholu. W razie duszności podawać tlen. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska

Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska

Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

Pomoc lekarska

Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Właściwości fizykochemiczne
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 58,08

Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz

Barwa: bezbarwna

Zapach: charakterystyczny

Temperatura topnienia: -94,8°C

Temperatura wrzenia: 56,2°C

Temperatura zapłonu: -19°C

Temperatura samozapłonu: 540°C
Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:
- dolna: 2,1% obj.

- górna: 13% obj.

Stężenie stechiometryczne: 4,99% obj.

Gęstość w temp. 20°C: 0,792 g/cm3

Gęstość par względem powietrza: 2,0

Prężność par:

- w temp. 20°C: 233 hPa

- w temp. 30°C: 360 hPa

Stężenie pary nasyconej:

- w temp. 20°C: 555 g/m3

- w temp. 30°C: 830 g/m3

Rozpuszczalność w wodzie: nieograniczona

Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w większości rozpuszczalników organicznych.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 235°C

Ciśnienie krytyczne: 4,7 MPa

Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,3590

Lepkość w temp. 20°C: 0,33 mPa s

Ciepło właściwe w temp. 25°C: 1,4 J/(g K)

Ciepło parowania:

- w temp. wrzenia: 521,13 J/g

- w temp. 25°C: 547,34 J/g

Ciepło spalania: -30,84 kJ/g
Właściwości dodatkowe 
Informacje toksykologiczne:

Klasa toksyczności
Substancja drażniąca wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego przez IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalnoúci zapachu - 484-968 mg/m3

LD50 (szczur, doustnie) - 7400 mg/kg

LC50 (szczur, inhalacja) - 50100 mg/m3 (8 h)

LD50 (królik, skóra) - 20000 mg/kg

LCL0 (szczur, inhalacja) - 38720 mg/m3 (4 h)

TCL0 (człowiek, inhalacja) - 1210 mg/m3
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja drażniąca, działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy.
Drogi wchłaniania: przez drogi oddechowe, z przewodu pokarmowego.
Objawy zatrucia ostrego: pary w stężeniach bliskich NDSCh wywołują łzawienie i ból oczu, zaczerwienienie spojówek, kaszel, uczucie pieczenia w gardle i nosie. W większych stężeniach wywołują ból i zawroty głowy, uczucie osłabienia, mdłości, wymioty. Pod wpływem par acetonu o bardzo dużym stężeniu może dojść do zaburzeń oddychania, utraty przytomności i śmierci. Skażenie skóry ciekłym acetonem może wywołać miejscowe zaczerwienienie i ból, swędzenie skóry. Skażenie oczu wywołuje ból, zaczerwienienie spojówek, łzawienie. Drogą pokarmową wywołuje ból gardła, przełyku, bóle brzucha; mogą wystąpić objawy jak w zatruciu inhalacyjnym.
Objawy zatrucia przewlekłego: zapalenie błon śluzowych dróg oddechowych, zawroty głowy i osłabienie. Aceton powoduje odtłuszczenie skóry mogące prowadzić do jej stanów zapalnych.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP