Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Zbiór informacji na temat substancji chemicznych | Tabela obowiązujących wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych

SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie.  Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.

Acetaldehyd

[75-07-0]

Synonimyaldehyd octowy, etanal
Klasyfikacja substancjiF+; R12
Rakotw. Kat. 3; R40
Xi; R36/37
Pierwsza pomoc
Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon, furosemid; leki rozszerzające oskrzela (prep. Atrovent do inhalacji) oraz leki przeciwbólowe (np. pyralgina w amp.).

Odtrutki: nie są znane.

Leczenie: postępowanie objawowe.

ZATRUCIE INHALACYJNE

Pierwsza pomoc przedlekarska

Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej (wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc). Chronić przed utratą ciepła. W razie wystąpienia duszności (uczucie "braku tchu") podawać tlen, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska

W razie duszności z objawami skurczu oskrzeli podać do inhalacji AtroVent (1-2 rozpylenia), kontynuować podawanie tlenu. Utrzymywanie się skurczu oskrzeli uzasadnia podanie dożylne hydrokortyzonu. Rozpoczynający się obrzęk płuc uzasadnia założenie stałej drogi dożylnej, podanie hydrokortyzonu i furosemidu oraz transport karetką reanimacyjną do szpitala bez przerywania podawania tlenu. W każdym przypadku zatrucia - transport karetką PR do szpitala pod nadzorem lekarza.

SKAŻENIE SKÓRY

Pierwsza pomoc przedlekarska

Zdjąć odzież, obmyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej. Nie stosować mydła. Założyć na oparzenia jałowy opatrunek.

Pomoc lekarska

Można podać pozajelitowo leki przeciwbólowe (np. pyralginę). W zależności od lokalizacji i rozległości oparzeń, transport do szpitala karetką PR w celu zapewnienia pomocy chirurgicznej lub dermatologicznej.

SKAŻENIE OCZU

Pierwsza pomoc przedlekarska

Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej (unikać silnego strumienia wody, ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).

Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.

Pomoc lekarska

W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty.

ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ

Pierwsza pomoc przedlekarska

Nie wywoływać wymiotów. Podać do wypicia białko jaj kurzych, ewentualnie mleko. Poza tym nie podawać niczego doustnie. Nie podawać środków zobojętniających.

Pomoc lekarska

Założyć stałą drogę dożylną. Podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Transport do szpitala karetką.
Właściwości fizykochemiczne

Właściwości podstawowe

Masa cząsteczkowa: 44,05

Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz

Barwa: bezbarwna

Zapach: drażniący

Temperatura topnienia: -123,5°C

Temperatura wrzenia: 20,2°C

Temperatura zapłonu: -38°C

Temperatura samozapłonu: 140°C

Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:

- dolna: 4,0% obj.

- górna: 57,0% obj.

Granice wybuchowości w mieszaninie z tlenem:

- dolna: 4,0% obj.

- górna: 93% obj.

Stężenie stechiometryczne: 7,75% obj.

Minimalna energia zapłonu: 0,376 mJ

Gęstość w temp. 20°C: 0,78 g/cm3

Gęstość par względem powietrza: 1,5

Prężność par:

- w temp. 20°C: 1007 hPa

- w temp. 30°C: 1084 hPa

Stężenie pary nasyconej w temp. 20°C: 1820 g/m3

Rozpuszczalność w wodzie: rozpuszcza się bez ograniczeń

Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się bez ograniczeń w alkoholu etylowym, eterze etylowym, acetonie, dwumetylosulfotlenku, benzenie, toluenie, ksylenie, solwentnafcie, terpentynie.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 188°C

Ciśnienie krytyczne: 6,4 MPa

Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,3311

Lepkość w temp. 20°C: 0,21 mPa?s

Ciepło właściwe: 1,38 J/(g?K)

Ciepło parowania w temp. wrzenia: 617,7 J/g

Ciepło spalania: -26,5 kJ/g

Współczynnik podziału n-oktanol/woda (log POW): 0,63
Informacje toksykologiczne:
Klasa toksyczności

Substancja drażniąca oraz rakotwórcza (kat. 3) wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja przypuszczalnie rakotwórcza dla ludzi wg IARC (grupa 2B).
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 0,12 mg/m3

LD50 (szczur, doustnie) - 661 mg/kg

LC50 (szczur, inhalacja) - 3700 mg/m3 (30 min)

LD50 (królik, skóra) - 3540 mg/kg

TCL0 (człowiek, inhalacja) - 246 mg/m3 (30 min)
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja szkodliwa, drażniąca, w dużym stężeniu działa narkotycznie na ośrodkowy układ nerwowy.
Drogi wchłaniania: pary - drogi oddechowe, ciekły i w roztworach - przewód pokarmowy.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci par powoduje ból i zaczerwienienie spojówek oczu oraz uczucie pieczenia w gardle i kaszel. Może wystąpić duszność wskutek skurczu oskrzeli lub obrzęk płuc. Powoduje ból i zawroty głowy, mdłości, a w dużym stężeniu - pobudzenie, następnie senność i śpiączkę. Kontakt substancji ciekłej ze skórą wywołuje zaczerwienienie, może prowadzić do oparzeń. Skażenie oczu ciekłą substancją wywołuje ból, zaczerwienienia spojówek z ryzykiem uszkodzenia rogówki. Drogą pokarmową powoduje oparzenie błony śluzowej jamy ustnej, przełyku oraz bóle brzucha; mogą wystąpić: krwawienie z przewodu pokarmowego ze wstrząsem, objawy kwasicy metabolicznej (metabolitem jest kwas octowy), hemoliza krwinek czerwonych, uszkodzenie nerek i zaburzenia funkcji wątroby.
Objawy zatrucia przewlekłego: mogą wystąpić objawy przewlekłego zapalenia górnych dróg oddechowych i jamy ustnej. Przypuszczalnie następstwem narażenia może być nowotwór oskrzeli.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP