Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Zbiór informacji na temat substancji chemicznych | Tabela obowiązujących wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych

SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie.  Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.

Acetanilid

[103-84-4]

SynonimyN-fenyloacetamid
Klasyfikacja substancjiXn; R22
Pierwsza pomoc

Niezbędne leki: tlen, Relanium do podawania pozajelitowego.
Odtrutki: 1-proc. błękit metylenowy - do podawania dożylnego, witamina C w amp. po 500 mg.
Leczenie: tlen i odtrutka specyficzna: 1-proc. błękit metylenowy do podawania dożylnego, najlepiej w warunkach szpitalnych.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w dowolnej pozycji. Chronić przed utratą ciepła. Podać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu. Założyć stałą drogę dożylną. Jeżeli wystąpi sinoniebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, podać powoli dożylnie 10 ml 1-proc. błękitu metylenowego, a następnie witaminę C - 1 amp. (500 mg).
Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać strzykawką przez cewnik wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli zatruty oddycha - podać tlen przez maskę.
Jeżeli nie oddycha - zastosować sztuczny oddech metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu.
Jeżeli wystąpi sino niebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, podać powoli dożylnie 10 ml 1-proc. błękitu metylenowego, a następnie witaminę C.
W razie wystąpienia drgawek podać dożylnie Relanium 10 mg (1 amp.).
Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR bez przerywania leczenia.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież - myć skórę dużą ilością chłodnej, najlepiej bieżącej wody. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Ze względu na ryzyko wystąpienia objawów ogólnych zatrucia wskutek skażenia skóry w każdym przypadku konieczny jest transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza. Podać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę. Założyć stałą drogę dożylną. Jeżeli wystąpi sino niebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, podać powoli dożylnie 10 ml 1-proc. błękitu metylenowego, a następnie witaminę C - 1 amp. (500 mg).
W razie wystąpienia zmian skórnych wskazana konsultacja dermatologiczna lub chirurgiczna.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej, około 15 minut (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki). Wezwać lekarza.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.

Pomoc lekarska
Zapewnić konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
W razie omyłkowego połknięcia poszkodowany powinien natychmiast wywołać u siebie wymioty. Podać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu. Założyć stałą drogę dożylną. Jeżeli wystąpi sinoniebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, podać powoli dożylnie 10 ml 1-proc. błękitu metylenowego, a następnie witaminę C - 1 amp. (500 mg).
Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Ułożyć zatrutego w pozycji bocznej ustalonej, usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać strzykawką przez cewnik wydzielinę z nosa i jamy ustnej.
Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę.
Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczny oddech metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu.
W razie zaburzeń oddychania zaintubować, prowadzić oddech za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Założyć stałą drogę dożylną.
Jeżeli wystąpi sinoniebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, podać powoli dożylnie 10 ml 1-proc. błękitu metylenowego, a następnie witaminę C.
W razie wystąpienia drgawek podać dożylnie Relanium 10 mg (1 amp.).
Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR bez przerywania leczenia.
Podane dawki odtrutek można powtórzyć. Brak poprawy uzasadnia wymienne przetaczanie krwi po potwierdzeniu methemoglobinemii.
Właściwości fizykochemiczne

Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 135,1

Stan skupienia w temp. 20°C: ciało stałe

Barwa: biała

Zapach: bez zapachu

Temperatura topnienia: 114°C

Temperatura wrzenia: 305°C

Temperatura zapłonu: 174°C

Temperatura samozapłonu: 540°C

Dolna granica wybuchowości: 1% obj.

Stężenie stechiometryczne: 2,16% obj.

Gęstość w temp. 15°C: 1,22 g/cm3

Gęstość par względem powietrza: 4,65

Prężność par w temp. 114°C: 1,3 hPa
Stężenie pary nasyconej: brak danych

Rozpuszczalność w wodzie w temp. 25°C: 0,5% wag.

Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w metanolu, chloroformie, glicerynie, dioksanie
Właściwości dodatkowe 
Informacje toksykologiczne:

Klasa toksyczności
Substancja szkodliwa zgodnie z kryteriami klasyfikacji substancji chemicznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego na ludzi przez IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne

Próg wyczuwalności zapachu - 270 mg/m3

LD50 (szczur, doustnie) - 800 mg/kg

LC50 (szczur, inhalacja) - brak danych

LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych

TDL0 (człowiek, doustnie) - 14 mg/kg/dzień

LDL0 (człowiek, doustnie) - 56 mg/kg/h

TDL0 (człowiek, doustnie) - 405 mg/kg
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja szkodliwa, methemoglobinotwórcza.
Drogi wchłaniania: w postaci pyłu - przez układ oddechowy, w roztworze - prawdopodobnie przez przewód pokarmowy, skórę.
Objawy zatrucia ostrego
Skażenie skóry wywołuje zaczerwienienie, a następnie sinoniebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, drgawki, utratę przytomności.
Skażenie oczu substancją może wywołać zaczerwienienie spojówek.
Drogą pokarmową wywołuje mdłości, wymioty, biegunkę oraz sinoniebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, drgawki, utratę przytomności.
Objawy zatrucia przewlekłego: nie opisywano.
Uwaga: wobec bardzo skąpych danych o zatruciach acetanilidem objawy i sposób postępowania opracowano na podstawie podobieństwa do działania innych podobnych związków chemicznych.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP