   
|
|
|
SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie. Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.
|
Buta-1,3-dien[106-99-0]| Synonimy | butadien-1,3; dwuwinyl; erytren
| | Klasyfikacja substancji | F+; R12
Rakotw. Kat. 1; R45
Muta. Kat. 2; R46
| | Pierwsza pomoc |
Niezbędne leki: tlen
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój, w pozycji dowolnej. Podawać tlen do oddychania. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
W razie zaburzeń oddychania zaintubować, zastosować sztuczne oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU. Kontrolować akcję serca (EKG). Nie podawać adrenaliny i innych amin katecholowych. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Ze względu na ryzyko odmrożenia skóry wskutek oblania skroplonym gazem spłukiwać dużą ilością chłodnej wody, nie zdejmując ubrania. Następnie ostrożnie zdjąć mokrą odzież, założyć na odmrożoną lub zaczerwienioną skórę jałowy opatrunek, okryć prześcieradłem i kocem (chronić przed dalszą utratą ciepła). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
W zależności od charakteru i rozległości zmian, transport do szpitala karetką PR w celu zapewnienia konsultacji chirurgicznej lub dermatologicznej.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy dużą ilością zimnej wody, najlepiej bieżącej, co najmniej 15 minut.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty. | | Właściwości fizykochemiczne |
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 54,092
Stan skupienia w temp. 20°C: gaz
Barwa: bezbarwny
Zapach: aromatyczny, łagodny
Temperatura topnienia (1013 hPa): -108,9°C
Temperatura wrzenia (1013 hPa): -4,41°C
Temperatura zapłonu: nie dotyczy
Temperatura samozapłonu: 415°C
Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:
- dolna: 1,1% obj.
- górna: 12,5% obj.
Granice wybuchowości w mieszaninie z tlenem:
- dolna: 2% obj.
- górna: 73% obj.
Stężenie stechiometryczne: 3,67% obj.
Minimalna energia zapłonu: 0,125 mJ
Gęstość gazu (0°C, 1013 hPa): 2,48 g/dml
Gęstość cieczy (-4,5°C, 1013 hPa): 0,65 g/cm3
Gęstość gazu względem powietrza (15,56°C, 1013 hPa): 1,87
Prężność gazu w temp. 20°C: 245 kPa
Stężenie pary nasyconej: nie dotyczy - gaz
Rozpuszczalność w wodzie (23,3°C, 1013 hPa): 0,05% wag.
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: słabo rozpuszcza się w metanolu i alkoholu etylowym, dobrze rozpuszcza się w eterze etylowym, benzenie, chloroformie, czterochlorku węgla.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 152°C
Ciśnienie krytyczne: 4,326 MPa
Współczynnik załamania światła w temp. -25°C: 1,4292
Lepkość (15°C, 1013 hPa): 0,0085 mPa s
Ciepło właściwe (15,56°C, 1013 hPa): Cp = 1,429 J/(g K)
Cv = 1,275 J/(g K)
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 417,84 J/g
Ciepło spalania: -46,74 kJ/g | | Właściwości dodatkowe | | | Informacje toksykologiczne: |
Klasa toksyczności
Substancja rakotwórcza (kat. 1), mutagenna (kat. 2) wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja umieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja prawdopodobnie rakotwórcza dla ludzi wg IARC (grupa 2A).
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 0,4-3 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) - 5480 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - 285000 mg/m3 (4 h)
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
TCL0 (człowiek, inhalacja) - 4500 mg/m3 (7 h)
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: słabo drażniący, toksyczny gaz; w dużym stężeniu działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy.
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci gazu lub pary w stężeniu przekraczającym 4000 mg/m3 powoduje zaczerwienienie spojówek oczu, suchość błony śluzowej nosa i gardła. W bardzo dużym stężeniu kaszel, zawroty i ból głowy, osłabienie, senność, splątanie, utratę przytomności, zaburzenia oddechu, śmierć. Skażenie skóry ciekłym butadienem może wywołać odmrożenia. Skażenia oczu ciekłą substancją nie opisywano.
Objawy zatrucia przewlekłego: nie były opisywane poza jednym doniesieniem o zaburzeniach ze strony ośrodkowego układu nerwowego, wątroby i o zmianach we krwi. Powtarzający się kontakt ze skórą może wywołać jej zapalenie. Może być przyczyną nowotworów złośliwych układu limfatycznego i krwiotwórczego.
|
|
|
|
|
