|
|
SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie. Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.
|
Etanodinitryl[460-19-5] Synonimy | dicyjan; cyjanogen; dinitryl kwasu szczawiowego
| Klasyfikacja substancji | F; R11
T; R23 N; R50-53
| Pierwsza pomoc | Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon, diazepam (Relanium) w amp. po 10 mg do podawania pozajelitowego, węgiel aktywny (Carbo med.). Odtrutki: azotyn amylu (Amylium nitrosum) w amp. - prep. Nitramyl; azotyn sodu (Natrium nitrosum) w amp. lub 4-DMAP (4-dimetyloaminofenol) w amp. po 250 mg; tiosiarczan sodu (Natrium thiosulphuricum) 30% w amp. Leczenie przyczynowe: odblokowanie oksydazy cytochromu przez kompetycyjne związanie rodnika cyjanowego z methemoglobiną wywołaną podaniem środków methemoglobinotwórczych oraz związanie go z siarką tiosiarczanu. Uwaga: osoba udzielająca pomocy poszkodowanemu musi nosić odpowiednią odzież ochronną (w tym rękawice).
ZATRUCIE INHALACYJNE Przytomny Pierwsza pomoc przedlekarska Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Chronić przed utratą ciepła. Podawać tlen, najlepiej przez maskę. Jeżeli nie ma wątpliwości, że poszkodowany uległ zatruciu cyjankiem, rozgnieść ampułkę azotynu amylu zawiniętą w gazę lub watę i podać do wdychania przez 1/2 minuty. Kontrolować ciśnienie tętnicze krwi. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Natychmiast wezwać lekarza.
Pomoc lekarska Kontynuować podawanie tlenu i pod kontrolą ciśnienia tętniczego krwi podawać dożylnie kolejno: 2-procentowy roztwór azotynu sodu - 15 ml (300 mg) w ciągu 2-4 minut (albo 1 ampułkę 4-DMAP), następnie 30-procentowy roztwór tiosiarczanu sodu - 50 ml (15 g) powoli przez 10 minut. Można powtórzyć po 5 minutach w razie braku ewidentnej poprawy. W razie spadku ciśnienia tętniczego krwi należy podać dożylnie 300-500 mg hydrokortyzonu. W razie wystąpienia drgawek podać dożylnie 10 mg Relanium (1 amp.) Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR. Nieprzytomny Pierwsza pomoc przedlekarska Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej protezy i inne ruchome ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie aparatem typu AMBU. Jeżeli zatruty oddycha i nie ma wątpliwości, że uległ on zatruciu cyjankiem, rozgnieść ampułkę azotynu amylu zawiniętą w gazę lub watę i podać tuż pod nos do wdychania przez 1/2 minuty. Kontrolować ciśnienie krwi. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Natychmiast wezwać lekarza.
Pomoc lekarska Kontynuować podawanie tlenu. Jeżeli zatruty nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie aparatem typu AMBU. Kontynuować podawanie tlenu i pod kontrolą ciśnienia tętniczego krwi podawać dożylnie kolejno: 2-procentowy roztwór azotynu sodu - 15 ml (300 mg) w ciągu 2-4 minut (albo 1 ampułkę 4-DMAP), następnie 30-procentowy roztwór tiosiarczanu sodu - 50 ml (15 g) powoli przez 10 minut. Można powtórzyć po 5 minutach w razie braku ewidentnej poprawy. W razie spadku ciśnienia tętniczego krwi należy podać dożylnie 300-500 mg hydrokortyzonu. W razie wystąpienia drgawek podać dożylnie 10 mg Relanium (1 amp.) Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
SKAŻENIE SKÓRY Pierwsza pomoc przedlekarska Zdjąć odzież, myć skórę dużą ilością wody, najlepiej bieżącej o temperaturze pokojowej. Na oparzenia założyć jałowy opatrunek Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Natychmiast wezwać lekarza.
Pomoc lekarska W każdym przypadku transport do szpitala karetką reanimacyjną PR ze względu na ryzyko wystąpienia objawów ogólnych zatrucia. Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. W razie zmian skórnych konieczna konsultacja dermatologiczna lub/i chirurgiczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza.
SKAŻENIE OCZU Pierwsza pomoc przedlekarska Płukać oczy dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej, około 15 minut (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki). Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza. Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska W każdym przypadku transport do szpitala karetką reanimacyjną PR ze względu na ryzyko stopniowego nasilania się objawów zatrucia. Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Zapewnić konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty. | Właściwości fizykochemiczne | Właściwości podstawowe Masa cząsteczkowa: 52,04
Stan skupienia w temp. 20 °C: gaz
Barwa: bezbarwny
Zapach: charakterystyczny
Temperatura topnienia: -34 °C
Temperatura wrzenia: -21 °C
Temperatura zapłonu: palny gaz
Temperatura samozapłonu: brak danych
Granice wybuchowości w powietrzu:
- dolna: 6,6% obj.
- górna: 42,6% obj.
Stężenie stechiometryczne: brak danych
Gęstość względem wody w temp. -21 °C: 0,95
Gęstość par względem powietrza: 1,8
Prężność par w temp. 20 °C: 606,54 kPa
Stężenie pary nasyconej: brak danych
Rozpuszczalność w wodzie w temp. 20 °C: 450 ml/100 ml
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w etanolu, eterze dietylowym Właściwości dodatkowe Współczynnik podziału n-oktanol/woda (log Pow): 0,07 | Właściwości dodatkowe | | Informacje toksykologiczne: | Klasa toksyczności Substancja toksyczna wg wykazu substancji niebezpiecznych. Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego na ludzi przez IARC. Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne Próg wyczuwalności zapachu - brak danych
LD50 (szczur, doustnie) - brak danych
LC50 (szczur, inhalacja) - 700 mg/m3/1 h
LD50 (królik, skóra) - brak danych Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja toksyczna o działaniu duszącym chemicznie, wskutek hamowania oddychania tkankowego powoduje niedotlenienie tkanek, zwłaszcza ośrodkowego układu nerwowego, oraz działa drażniąco. Drogi wchłaniania: skóra; układ oddechowy. Objawy zatrucia ostrego: w postaci gazu powoduje ból, łzawienie, zaczerwienienie spojówek, zaczerwienienie skóry twarzy oraz bóle i zawroty głowy, podrażnienie błony śluzowej nosa, gardła, kaszel, mdłości i wymioty, ból za mostkiem, przyspieszenie czynności serca, duszność, drgawki, utratę przytomności, zatrzymanie oddechu, zapaść i zgon. Skażenie skóry powoduje jej zaczerwienienie, ból, owrzodzenia oraz objawy jak w zatruciu inhalacyjnym. Skażenie oczu powoduje ból, łzawienie, zaczerwienienie spojówek, owrzodzenia z ryzykiem trwałego uszkodzenia rogówki. Objawy zatrucia przewlekłego: zaczerwienie i stany zapalne skóry, nieżyt górnych i dolnych dróg oddechowych. |
|
|
|
|