   
|
|
|
SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie. Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.
|
Heksan[110-54-3]| Synonimy | n-heksan
| | Klasyfikacja substancji | F; R11
Repro. Kat. 3; R62
Xn; R65-48/20
Xi; R38
R67
N; R51-53
| | Pierwsza pomoc |
Niezbędne leki: tlen, parafina płynna.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w pozycji siedzącej lub dowolnej. Podawać tlen do oddychania. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Postępowanie objawowe. Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza bez przerywania podawania tlenu.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli zatruty nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
W razie zaburzeń oddychania zaintubować, prowadzić sztuczne oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Kontrolować akcję serca (EKG). Nie podawać adrenaliny i innych amin katecholowych. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, zmyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej (z mydłem, jeżeli nie ma zmian). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
W zależności od charakteru i rozległości zmian transport do szpitala karetką PR w celu zapewnienia konsultacji dermatologicznej.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej, około 15 minut.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o potrzebie i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska
Zapewnić konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Natychmiast po połknięciu (w ciągu 5 minut) poszkodowany powinien sam wywołać u siebie wymioty. Później nie prowokować wymiotów. Podać do wypicia 150 ł płynnej parafiny. Nie podawać łeka, tłuszczów i alkoholu. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. | | Właściwości fizykochemiczne |
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 86,17
Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz
Barwa: bezbarwna
Zapach: charakterystyczny
Temperatura topnienia: -95,3°C
Temperatura wrzenia: 68,7°C
Temperatura zapłonu: -22°C
Temperatura samozapłonu: 223°C
Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:
- dolna: 1,2% obj.
- górna: 7,4% obj.
Stężenie stechiometryczne: 2,16% obj.
Minimalna energia zapłonu: 0,23 mJ
Gęstość w temp. 20°C: 0,659 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: 2,97
Prężność par:
- w temp. 20°C: 160 hPa
- w temp. 30°C: 253 hPa
Stężenie pary nasyconej:
- w temp. 20°C: 566 g/m3
- w temp. 30°C: 866 g/m3
Rozpuszczalność w wodzie w temp. 15°C: 0,01% wag.
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze etylowym, chloroformie i w innych rozpuszczalnikach organicznych.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 234,15°C
Ciśnienie krytyczne: 3,01 MPa
Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,3749
Lepkość w temp. 20°C: 0,31 mPa s
Ciepło właściwe: 2,27 J/(g K)
Ciepło parowania:
- w temp. wrzenia: 333,06 J/g
- w temp. 25°C: 366,4 J/g
Ciepło spalania: -48,35 kJ/g
Współczynnik podziału n-oktanol/woda (log POW): 3,6 | | Właściwości dodatkowe | | | Informacje toksykologiczne: |
Klasa toksyczności
Substancja działająca szkodliwie na rozrodczość (kat. 3), szkodliwa, drażniąca wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego przez IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 215-878,1 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) - 28710 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - brak danych
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
TCL0 (człowiek, inhalacja) - 18000 mg/m3 (10 min)
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja szkodliwa, drażniąca, neurotoksyczna, działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy.
Drogi wchłaniania: ciecz - skóra, przewód pokarmowy, pary - drogi oddechowe.
Objawy zatrucia ostrego: pary działają drażniąco na błony śluzowe, w dużym stężeniu powodują łzawienie oczu, przekrwienie spojówek i górnych dróg oddechowych. W stężeniu powyżej 18000 mg/m3 po 10 minutach mogą nastąpić ból i zawroty głowy, mdłości, dezorientacja, a w większym - utrata świadomości. Skażenie oczu ciekłym n-heksanem może spowodować ból oka, zaczerwienienie spojówek i uszkodzenie rogówki. Oblanie skóry może wywołać uczucie pieczenia, zaczerwienienie, obrzęk skóry. Drogą pokarmową powoduje objawy takie jak w zatruciu inhalacyjnym, z ryzykiem zachłystowego zapalenia płuc oraz zaburzeń rytmu serca.
Objawy zatrucia przewlekłego: zaburzenia czucia (parestezje) w obrębie rąk i stóp (symetryczne), osłabienie mięśni - objawy czuciowe i ruchowe polineuropatii (zmiany w obrębie nerwów obwodowych). |
|
|
|
|
