Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Zbiór informacji na temat substancji chemicznych | Tabela obowiązujących wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych

SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie.  Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.

Kwas fosforowy(V)

[7664-38-2]

Synonimykwas fosforowy, kwas ortofosforowy
Klasyfikacja substancjiC; R34*
Pierwsza pomoc
Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon, deksametazon do podawania inhalacyjnego, furosemid, pyralgina do podawania pozajelitowego.

Odtrutki: nie są znane.

Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść poszkodowanego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. W razie duszności (uczucie braku tchu) podawać tlen, najlepiej przez maskę. Jeżeli u poszkodowanego wystąpiła chrypka, niemożność mówienia, świszczący oddech, uczucie duszenia się - podać do wdychania atrowent z kapsułki. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Jeżeli obrzęk krtani (bezgłos, stridor) utrzymuje się, pomimo podania atrowentu, założyć stałą drogę dożylną, podać dożylnie hydrokortyzon. Brak poprawy uzasadnia intubację dotchawiczą i natychmiastowy transport do szpitala karetką reanimacyjną PR. Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają: podawanie tlenu, podanie dożylnie hydrokortyzon, furosemidu. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza, bez przerywania leczenia.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, obmyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej. Nie stosować mydła. Nie stosować środków zobojętniających. Założyć na oparzenia jałowy opatrunek.

Pomoc lekarska
W zależności od lokalizacji i rozległości oparzeń transport do szpitala karetką PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej. Można podawać pozajelitowo leki przeciwbólowe (np. pyralginę). Jeżeli poszkodowany był narażony na stężony kwas fosforowy, należy uwzględnić ryzyko zatrucia inhalacyjnego i poinformować szpital o możliwości wystąpienia opóźnionego obrzęku płuc.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarslka
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.

Pomoc lekarska
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska
Nie wywoływać wymiotów. Podać do wypicia białko jaj kurzych, ewentualnie mleko. Poza tym nie podawać niczego doustnie. Nie podawać środków zobojętniających (alkalizujących). Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Założyć stałą drogę dożylną. Podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Transport do szpitala karetką PR lub reanimacyjną z zapewnieniem pomocy chirurgicznej.
Właściwości fizykochemiczne
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 97,995

Stan skupienia w temp. 20°C: krystaliczne ciało stałe;
roztwory - syropowata ciecz

Barwa: bezbarwne

Zapach: bezwonne

Temperatura topnienia: 42,35°C

roztwór 85-procentowy 21°C

Temperatura wrzenia: 261°C

roztwór 85-procentowy 158°C

Gęstość w temp. 20°C: 1,87 g/cm3

roztwór 85-procentowy 1,69 g/cm3

Gęstość par względem powietrza: 3,38

Prężność par w temp. 20°C: 0,038 hPa

roztwór 85-procentowy 2,88 hPa

Rozpuszczalność w wodzie: nieograniczona
Właściwości dodatkowe
Współczynnik załamania światła w temp. 26,9°C:

roztwór 73,69-procentowy 1,41815

Lepkość w temp. 20°C: 263 mPa s

roztwór 85-procentowy 47 mPa s

Ciepło właściwe w temp. 20-120°C:

roztwór 85-procentowy 2,064 J/(g K)

Ciepło topnienia w temp. topnienia: 107,24 J/g

Ciepło rozpuszczania w temp. 18°C (1 mol kwasu w 100 molach wody): -21,64 kJ/mol
Właściwości dodatkowe 
Informacje toksykologiczne:
Klasa toksyczności
Substancja żrąca lub drażniąca (w zależności od stężenia) wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Narażenie zawodowe na mgły mocnych kwasów nieorganicznych jest zaliczane do grupy 1 wg IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - brak danych

LD50 (szczur, doustnie) - 1530 mg/kg

LC50 (szczur, inhalacja) - brak danych

LD50 (królik, skóra) - 2740 mg/kg
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja drażniąca i żrąca.
Drogi wchłaniania: przez drogi oddechowe, z przewodu pokarmowego.
Objawy zatrucia ostrego: pary i pyły kwasu fosforowego w stężeniu powyżej 5 mg/m3 powodują przekrwienie spojówek, ból i łzawienie oczu; drażnią górne drogi oddechowe, wywołując kaszel, pieczenie gardła, uczucie duszności, obrzęk krtani, krwioplucie. Może wystąpić toksyczny obrzęk płuc. Skażenie skóry ciekłą substancją lub roztworem wywołuje oparzenia z martwicą koagulacyjną. Rozległe oparzenie może spowodować wstrząs. Skażenie oczu ciekłą substancją (roztworem) wywołuje oparzenie powiek, spojówek. Roztwór o stężeniu 25% powoduje trwałe uszkodzenie oka. Drogą pokarmową wywołuje oparzenie błony śluzowej jamy ustnej, gardła, przełyku z ryzykiem krwawienia z przewodu pokarmowego i wstrząsu.
Objawy zatrucia przewlekłego: stany zapalne skóry, przewlekłe stany zapalne górnych dróg oddechowych.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP