   
|
|
|
SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie. Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.
|
N,N-dimetyloanilina[121-69-7]| Synonimy | N,N-dwumetyloanilina; dwumetylofenyloamina
| | Klasyfikacja substancji | Rakotw. Kat. 3; R40
T; R23/24/25
N; R51-53
| | Pierwsza pomoc |
Niezbędne leki: tlen.
Odtrutki: 1-proc. roztwór błękitu metylenowego w ampułkach - do podawania dożylnego; witamina C w amp. po 500 mg.
Leczenie: tlen i odtrutka specyficzna: błękit metylenowy dożylnie.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić poszkodowanego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój, wygodne ułożenie w dowolnej pozycji. Podawać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę twarzową. Chronić przed utratą ciepła. Nie podawać alkoholu w żadnej postaci. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu. Jeżeli wystąpi sinoniebieskie zabarwienie skóry oraz błon śluzowych i utrzymują się inne objawy, podać powoli dożylnie 10 ml 1-proc. roztworu błękitu metylenowego, następnie witaminę C. Transport do szpitala (ośrodka ostrych zatruć) bez przerywania leczenia.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli oddycha, podawać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczny oddech metodą usta-usta lub aparatem typu AMBU z podawaniem tlenu. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Jeżeli poszkodowany oddycha, kontynuować podawanie tlenu. W razie zaburzeń oddychania: intubacja dotchawicza, prowadzenie oddechu zastępczego aparatem AMBU z podawaniem tlenu; założyć stałą drogę dożylną. Jeżeli wystąpiło sinoniebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, należy podać dożylnie powoli 10 ml 1-procentowego roztworu błękitu metylenowego, a następnie 500 mg witaminy C.
Uwaga: poprawa powinna nastąpić do 30-40 min. Można powtórzyć iniekcję błękitu metylenowego po 1 godzinie, jeżeli sinica nie ustąpiła.
Nie przekraczać całkowitej dawki 7 mg/kg, tj. łącznie 0,5 g błękitu metylenowego.
Transport karetką reanimacyjną do szpitala bez przerywania leczenia (brak poprawy uzasadnia wymienne przetaczanie krwi po potwierdzeniu methemoglobinemii).
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, zmyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej, następnie postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska
Ze względu na duże ryzyko wystąpienia ogólnych objawów zatrucia w każdym przypadku konieczny jest transport do szpitala karetką PR. Wystąpienie sinoniebieskiego zabarwienia błon śluzowych i skóry uzasadnia postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
W razie wystąpienia zmian skórnych wskazana konsultacja dermatologiczna.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska
Konieczna pilna konsultacja okulistyczna wobec ryzyka uszkodzenia rogówki. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Natychmiast po połknięciu poszkodowany powinien sam wywołać u siebie wymioty. Nie podawać mleka ani alkoholu. Dalsze postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. | | Właściwości fizykochemiczne |
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 121,18
Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz
Barwa: bezbarwna
Zapach: amoniakalny, ostry
Temperatura topnienia: 2,5°C
Temperatura wrzenia: 193,2°C
Temperatura zapłonu: 63°C
Temperatura samozapłonu: 370°C
Granica wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:
- dolna: 1,2% obj.
- górna: 7,0% obj.
Stężenie stechiometryczne: 1,92% obj.
Gęstość w temp. 20°C: 0,956 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: 4,17
Prężność par:
- w temp. 20°C: 0,67 hPa
- w temp. 30°C: 1,47 hPa
Stężenie pary nasyconej:
- w temp. 20°C: 3,3 g/m3
- w temp. 30°C: 6,3 g/m3
Rozpuszczalność w wodzie: nie rozpuszcza się
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w większości rozpuszczalników organicznych
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 415°C
Ciśnienie krytyczne: 3,62 MPa
Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,5582
Lepkość w temp. 25°C: 1,3 mPa s
Ciepło właściwe: 1,73 J/(g K)
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 366,3 J/g
Ciepło spalania: -39,29 kJ/g
Współczynnik podziału n-oktanol/woda (log POW): brak danych | | Właściwości dodatkowe | | | Informacje toksykologiczne: |
Klasa toksyczności
Substancja toksyczna, rakotwórcza (kat. 3) wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nie może być sklasyfikowana pod względem działania rakotwórczego na ludzi przez IARC (grupa 3).
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 0,005 ÷ 7,9 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) - 14100 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - 250 mg/m3 (4 h)
LD50 (królik, szczur, skóra) - 1770 mg/kg
LDL0 (człowiek, doustnie) - 50 mg/kg
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja toksyczna, powoduje zahamowanie funkcji hemoglobiny krwi (methemoglobinemię) i niedotlenienie mózgu, serca i innych narządów. Może działać słabo drażniąco.
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe, skóra, przewód pokarmowy.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci par wywołuje sinoniebieskie zabarwienie warg i paznokci, skóry, łzawienie oczu, kaszel, ból i zawory głowy. Kontynuowanie narażenia powoduje duszność, zaburzenia świadomości, utratę przytomności.
Skażenie lub oblanie skóry ciekłą substancją poza objawami, jak w zatruciu inhalacyjnym, może wywołać zaczerwienienie skóry, bolesność miejscową, stan zapalny.
Skażenie oczu ciekłą substancją wywołuje łzawienie oczu, ból, zaczerwienienie spojówek.
Drogą pokarmową poza objawami ogólnymi wywołuje nudności, wymioty, ból brzucha.
Wypicie alkoholu poprzedzające narażenie zwiększa ryzyko zatrucia każdą drogą.
Dawka toksyczna drogą pokarmową wynosi 0,5 g, śmiertelna - ok. 5 g (opisano przypadek śmierci po spożyciu 1 g substancji).
Objawy zatrucia przewlekłego: bóle i zawroty głowy, zmiany skórne. |
|
|
|
|
