   
|
|
|
SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie. Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.
|
n-Heksanal[66-25-1]| Synonimy | heksanal; aldehyd heksylowy; aldehyd kapronowy
| | Klasyfikacja substancji | R10
Xi; R36/37/38
| | Pierwsza pomoc |
Niezbędne leki: tlen, bromek ipratropium (Atrovent) do podawania inhalacyjnego.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w pozycji półleżącej lub siedzącej. Chronić przed utratą ciepła. Podać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu. W razie duszności z oskrzelowymi objawami spastycznymi należy podać do inhalacji Atrovent - 1-2 rozpylenia.
Kontrolować akcję serca (EKG). Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
SKAŻENIE SKÓRY
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież - myć skórę dużą ilością wody, najlepiej bieżącej o temperaturze pokojowej. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Zapewnić konsultację dermatologiczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza dermatologa.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej, około 15 minut (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).
Wezwać lekarza.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska
Zapewnić konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
W razie omyłkowego połknięcia poszkodowany powinien natychmiast wywołać u siebie wymioty. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Postępowanie objawowe.
Kontrolować akcję serca (EKG). Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia.
Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Chronić przed utratą ciepła. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać strzykawką przez cewnik wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Podać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę.
Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka).
Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Postępowanie objawowe. Kontynuować podawanie tlenu.
Kontrolować akcję serca (EKG). Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR. | | Właściwości fizykochemiczne |
Informacje ogólne:
Postać: ciecz, bezbarwna
Zapach: charakterystyczny, owocowy lub trawy
Ważne informacje dotyczące zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska:
pH: 7,0
Masa cząsteczkowa: 100,16
Temperatura wrzenia/zakres temperatur wrzenia przy 1013,3 hPa: 131 °C
Temperatura zapłonu: 32,22 °C (otwarty tygiel)
Temperatura krzepnięcia/topnienia: -56 °C
Temperatura samozapłonu; 220 °C
Prężność pary w 25 C: 1,506 kPa
Gęstość par względna (powietrze = 1): 3,45
Gęstość pary nasyconej: 1,24 kg/m3
Granice wybuchowości w powietrzu w % obj.:
- dolna: 1
- górna: 7,5
Rozpuszczalność: 0,5 g/100 ł wody
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w etanolu, eterze etylowym, glikolu etylenowym, olejach mineralnych, nie rozpuszcza się w glicerynie
Współczynnik podziału n-oktanol/woda log Kow: 1,78
Lepkość dynamiczna w 20 °C: 0,69 mPa * s
Inne informacje:
Współczynnik załamania światła nD˛°: 1,3990 - 1,4090
Próg wyczuwalności zapachu: 0,039 mg/m3
Współczynniki przeliczeniowe: 1 ppm ? 4,17 mg/m3
1 mg/m3 ? 0,24 ppm | | Właściwości dodatkowe | | | Informacje toksykologiczne: |
Klasa toksyczności
Substancja drażniąca zgodnie z kryteriami klasyfikacji substancji chemicznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nie była oceniana pod względem działania rakotwórczego przez IARC.
- toksykokinetyka, metabolizm i rozmieszczenie
n-Heksanal w warunkach zawodowych wchłania się do organizmu przez drogi oddechowe i skórę. n-Heksanal, podobnie jak inne aldehydy ulega w organizmie utlenieniu do kwasu. Produktem utleniania n-heksanalu jest kwas kapronowy.
- działanie ostre (toksyczność ostra, działanie drażniące i działanie żrące),
Toksyczność ostra
Biorąc pod uwagę wartość LD50 dla szczura przy podaniu dożołądkowym, którą wyznaczono na poziomie 4890 mg/kg m.c. n-heksanal nie jest zaliczany do substancji niebezpiecznych.
Wyznaczona w doświadczeniu na myszach Swiss-Webster wartość RD50 n-heksanalu wynosiła 4290 mg/m3.
Działanie drażniące na oczy
W badaniu działania drażniącego na oko królika dla n-heksanalu ustalono wartość indeksu 5 (w skali 1 do 10).
Test Draize, królik, podanie do oka: 100 mg/24 godz. - umiarkowane działanie drażniące
Test Draize, królik, podanie do oka: 500 mg/24 godz. - umiarkowane działanie drażniące
Działanie drażniące na skórę
n-Heksanal działał słabo drażniąco przy podaniu na skórę w ilości 10 ÷ 500 mg.
Test Draize, królik, podanie na skórę: 500 mg/24 godz. - umiarkowane działanie drażniące
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne TABELA
- działanie uczulające
Brak danych.
- toksyczność dawki powtórzonej
n-Heksanal podawany zwierzętom doświadczalnym z wodą do picia w stężeniu 1000 mg/l przez 4 tygodnie powodował zmiany histopatologiczne w wątrobie i nerkach.
- działanie mutagenne
n-Heksanal nie wykazywał działania mutagennego w testach z Salmonella typhimurium i Escherichia coli.
- działanie rakotwórcze,
Substancja nie była oceniana pod względem działania rakotwórczego przez IARC.
W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono też żadnych informacji o działaniu rakotwórczym n-heksanalu.
- szkodliwe działanie na rozrodczość
Brak danych.
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka:
drażniące, depresyjne na centralny układ nerwowy,
Drogi wchłaniania: układ oddechowy, skóra, przewód pokarmowy.
Objawy zatrucia ostrego:
W postaci par wywołuje ból i łzawienie oczu, zaczerwienienie spojówek, kaszel; może wystąpić duszność, skurcz oskrzeli, zawroty i bóle głowy, nudności.
Skażenie skóry wywołuje ból i miejscowe zaczerwienienie.
Skażenie oczu wywołuje ból, łzawienie i zaburzenia widzenia z ryzykiem trwałego uszkodzenia rogówki.
Drogą pokarmową wywołuje mdłości, wymioty, ból brzucha, bóle i zawroty głowy, senność, a po spożyciu dużych dawek śpiączkę.
Objawy zatrucia przewlekłego: działanie drażniące na skórę, błony śluzowe i oczy, objawiające się zaczerwienieniem i rumieniem skóry, nieżytem nosa, kaszlem, zaczerwieniem i łzawieniem oczu. |
|
|
|
|
