   
|
|
|
SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie. Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.
|
Rtęć[7439-97-6]| Synonimy | -
| | Klasyfikacja substancji | T; R23
R33
N; R50-53
| | Pierwsza pomoc |
Niezbędne leki: parafina płynna, tiosiarczan sodu.
Odtrutki: 2,3-dimerkaptopropanol (BAL) do podawania domięśniowego albo kwas dimerkaptobursztynowy (dimercaptosuccinic acid) lub jego sole, lub odpowiadające im preparaty - stosowane w warunkach szpitalnych.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w pozycji dowolnej. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Postępowanie w zależności od objawów. Ze względu na zagrożenie powikłaniami: zapaleniem płuc i oskrzeli, transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
SKAŻENIE SKÓRY
Nie wymaga leczenia, poza umyciem skóry ciepłą wodą z mydłem.
Oparzenie skóry gorącą rtęcią
Pomoc przedlekarska
Założyć jałowy opatrunek.
Pomoc lekarska
Należy zapewnić konsultację dermatologa oraz skierować do lekarza medycyny pracy, ze względu na ryzyko wystąpienia objawów zatrucia rtęcią (konieczne badanie zawartości rtęci w moczu).
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska
Można podawać łagodny środek przeczyszczający, np. 50 ml płynnej parafiny lub 15 g (łyżka stołowa) tiosiarczanu sodu w 1/2 szklanki ciepłej wody.
Pomoc lekarska
Wskazana kontrola lekarska (badanie zawartości rtęci w moczu) po 2-3 dniach od wypadku. | | Właściwości fizykochemiczne |
Właściwości podstawowe
Masa atomowa: 200,59
Stan skupienia w temp. 20°C: ciekły metal
Barwa: srebrzysta
Zapach: bez zapachu
Temperatura topnienia: -38,87°C
Temperatura wrzenia: 356,58°C
Gęstość w temp. 20°C: 13,594 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: 7
Prężność par:
- w temp. 20°C: 0,163 Pa
- w temp. 30°C: 0,373 Pa
Stężenie pary nasyconej:
- w temp. 20°C: 0,013 g/m3
- w temp. 30°C: 0,030 g/m3
Rozpuszczalność w wodzie w temp. 30°C: 2 mg/l
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 1677°C
Ciśnienie krytyczne: 74,15 MPa
Lepkość w temp. 20°C: 1,554 mPa s
Ciepło właściwe: 0,14 J/(g K)
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 0,294 J/g | | Właściwości dodatkowe | | | Informacje toksykologiczne: |
Klasa toksyczności
Substancja toksyczna wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego przez IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - nie dotyczy
LD50 (szczur, doustnie) - brak danych
LC50 (szczur, inhalacja) - brak danych
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
TDL0 (człowiek, skóra) - 129 mg/kg (5 h)
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja toksyczna; pary metalicznej rtęci mają działanie drażniące, uszkadzają ośrodkowy układ nerwowy i nerki. Działanie zależy prawdopodobnie od blokowania fizjologicznych procesów enzymatycznych (wiązanie grup tiolowych); rtęć może indukować reakcje autoimmunologiczne.
Drogi wchłaniania: pary rtęci są wchłaniane przez drogi oddechowe; rtęć w postaci ciekłej wchłania się słabo z przewodu pokarmowego oraz przez skórę.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci par działa drażniąco na błony śluzowe oczu i dróg oddechowych, powoduje metaliczny smak w ustach, kaszel, duszności, ból za mostkiem, przekrwienie spojówek. W bardzo dużych stężeniach może wywołać ostre zapalenie oskrzeli z ogólnymi objawami ?pseudogrypowymi", rzadziej śródmiąższowe zapalenie płuc. Mogą wystąpić mdłości i biegunka. Ostre zatrucie parami zagraża podczas podgrzewania rtęci. Skażenie skóry w temperaturze pokojowej nie wywołuje zmian. Oparzenie skóry gorącą rtęcią może spowodować wchłonięcie rtęci przez uszkodzoną skórę i wystąpienie po paru dniach objawów zatrucia. Skażenia oczu ciekłą rtęcią nie opisywano. Przypadkowe połknięcie rtęci może wywołać zaburzenia trawienne, na ogół przebiega bezobjawowo. Następstwem ostrego zatrucia inhalacyjnego może być zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, uszkodzenie nerek z białkomoczem.
Objawy zatrucia przewlekłego: pary rtęci w dużych stężeniach powodują uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego - pobudzenie psychiczne, drażliwość, wybuchowość, drżenie rąk (zamiarowe, następnie w spoczynku), upośledzenie pamięci, zaburzenia snu; ślinotok, przewlekłe zapalenie dziąseł i jamy ustnej z owrzodzeniami i wypadaniem zębów, zaburzenia trawienne, uszkodzenie nerek, przewlekłe zapalenie skóry. Pod wpływem par w obecnie najczęściej spotykanych stężeniach występują tzw. zespoły pseudonerwicowe. |
|
|
|
|
