Ochronę przed spadającymi lub staczającymi się wyrobami, półwyrobami lub materiałami zapewnia obuwie bezpieczne lub ochronne tzn. takie, które jest wyposażone w podnoski stalowe lub z tworzywa sztucznego, stanowiące ochronę palców stopy.

Rozróżnia się dwie klasy takich podnosków: chroniące przed uderzeniem z energią 200 J i naciskiem 15 kN (podnoski bezpieczne) oraz chroniące przed uderzeniem z energią 100 J i naciskiem 10 kN (podnoski ochronne) [1,2]. Przy doborze obuwia należy brać pod uwagę stopień narażenia na ewentualne uderzenie, tj. masę przedmiotu, który może upaść na stopę. Ochrony palców stopy w obuwiu o wierzchach skórzanych muszą być izolowane przez umieszczenie, pomiędzy podszewką przyszwy a podnoskiem, materiału przykrywającego podnosek, np. pianki poliuretanowej lub lateksowej. Podnoski muszą spełniać określone wymagania, ujęte w odpowiednich normach tj. podnoski stalowe muszą być odporne na korozję, natomiast podnoski z tworzyw sztucznych powinny zachowywać wymaganą odporność na uderzenie po 4 h działania podwyższonej (60oC) i obniżonej temperatury (-20oC) a także po 24 h działania substancji chemicznych: kwasu siarkowego o stężeniu 1 mol/l, wodorotlenku sodu o stężeniu 1 mol/l i 2,2,4-trimetylopentanu [1,2].

W celu pełnego zabezpieczenia przed urazami mechanicznymi spowodowanymi głównie uderzeniem spadającymi przedmiotami, oprócz podnosków stosuje się w obuwiu element konstrukcyjny, zabezpieczający górną część śródstopia przed zmiażdżeniem lub stłuczeniem, dostosowany do zamocowania w trwały sposób na zewnątrz cholewki lub wewnątrz obuwia. Ochrona śródstopia powinna być tak skonstruowana, aby nie utrudniać normalnych ruchów stopy. Element ten powinien być wykonany z odpowiedniego materiału (ze stali lub tworzywa sztucznego) i powinien mieć odpowiedni kształt, tak aby powstająca wskutek uderzenia siła została rozłożona na spód obuwia, podnoski i możliwie dużą powierzchnię stopy. Zgodnie z wymaganiami norm powinien on chronić śródstopie przed uderzeniem z energią 100 J [1,2]. Za przykład obuwia zabezpieczającego przed urazami spowodowanymi spadającymi lub staczającymi się przedmiotami może służyć trzewik wyposażony w stalowy podnosek i element chroniący śródstopie. Trzewiki tego typu mogą być stosowane przez pracowników transportu w przedsiębiorstwach spedycji krajowej, przy transporcie płyt szklanych, blach, przedmiotów o ostrych krawędziach, butli gazowych oraz wszędzie tam, gdzie śródstopie jest narażone na uderzenie, np.: w budownictwie, górnictwie, leśnictwie.

W trzewikach i obuwiu o dłuższej cholewce montuje się często ochraniacze kostki, złożone z jednej lub kilku warstw materiałów zdolnych do amortyzacji uderzeń, np. pianki z poliuretanu lub lateksu. Obuwie z zapewnioną ochroną kostki jest przydatne w górnictwie, budownictwie, podczas prac w narażeniu na uderzenie kamieniem itp. W oznakowaniu obuwia ochronę kostki oznacza się symbolem AN [1,2].

Literatura

1. PN-EN ISO 20345:2007 Środki ochrony indywidualnej – Obuwie bezpieczne
2. PN-EN ISO 20346:2007 Środki ochrony indywidualnej – Obuwie ochronne

Rozróżnia się dwie klasy takich ochron: