Przygotowanie i transport pasz objętościowych

Kiszonki są jedną z bardziej wartościowych pasz stosowanych powszechnie w chowie bydła. Przygotowanie kiszonek polega na cięciu roślin, czasami opryskiwaniu ich preparatami przyspieszającymi zakiszanie, transporcie oraz formowaniu pryzm lub silosów. Największe zagrożenia wypadkowe występują podczas ugniatania materiału roślinnego na pryzmie lub w silosie. Możliwe są także zatrucia gazami powstającymi w procesie kiszenia.



Do ugniatania i formowania pryzmy kiszonki najczęściej używane są ciągniki lub ładowarki czołowe. Operatorzy maszyn powinni uważać, aby nie doprowadzić do ich przewrócenia. Nie należy przejeżdżać w odległości mniejszej niż 20 cm od ścian silosu lub brzegów pryzm. Szerokość silosu lub pryzmy powinna wynosić 6 metrów lub co najmniej 3 metry + szerokość pojazdu ugniatającego, co umożliwia równomierne i dokładne ugniecenie kiszonki.

Podczas formowania pryzm lub ugniatania zielonej masy w silosach należy zwracać uwagę na to, aby w strefie pracy nie znajdowały się osoby postronne. Dodatkowym zagrożeniem dla ludzi są ulatniające się gazy, zwłaszcza w ciągu pierwszych 72 godzin zakiszania. Podczas pracy należy zatem stosować maski ochronne z pochłaniaczami gazów.

Kosiarki rotacyjne i listwowe, przetrząsaczo-zgrabiarki, opryskiwacze, przyczepy  skrzyniowe i zbierające oraz ciągniki lub ładowarki - to sprzęt najczęściej używany przy produkcji pasz objętościowych.

Eksploatacja tych maszyn wymaga przestrzegania zasad bezpiecznej pracy, określonych w instrukcjach obsługi. Szczególnie należy pamiętać o tym, by przed rozpoczęciem prac sprawdzić ich stan techniczny, a zwłaszcza zabezpieczenia ruchomych części oraz połączeń śrubowych, a także o strefach bezpiecznego przebywania osób i zwierząt (np. bezpieczna odległość od pracujących kosiarek rotacyjnych wynosi minimum 50 metrów).

W czasie pracy maszyn i urządzeń nie wolno manipulować rękoma w obrębie elementów roboczych i ruchomych. Szczególnie niebezpieczne są nieosłonięte wały przegubowo-teleskopowe, z uwagi na zagrożenie ciężkimi urazami na skutek pochwycenia.  Regulacji i napraw można dokonywać jedynie po wyłączeniu napędu i całkowitym zatrzymaniu maszyny. Duże zagrożenie stanowią również luźno zwisające elementy odzieży, które mogą zostać pochwycone przez ruchome części maszyn i urządzeń.

Wartościowym składnikiem pasz stosowanych w hodowli bydła jest również siano. Z jego pozyskiwaniem, transportem i przechowywaniem wiążą się kolejne zagrożenia, o czym świadczą zgłaszane do KRUS wypadki przy pracy w rolnictwie.
Wypadki przy prasach wysokiego stopnia zgniotu mają miejsce najczęściej podczas prób usunięcia zapchań lub regulacji urządzenia wiążącego podczas pracy maszyny.



Podczas transportu zbelowanej albo przewożonej luzem słomy lub siana odnotowuje się najwięcej wypadków, które są zarazem najgroźniejsze. Szczególnie niebezpieczne jest przewożenie osób na ładunkach objętościowych, a jest to nadal częste zjawisko. Wielu rolników nie wie, że kosztem niewielkich nakładów finansowych można zapobiec wielu wypadkom, używając przewoźnych drabin służących do wchodzenia na ładunek objętościowy i schodzenia z niego. Warto przypomnieć o stosowaniu pasów spinających ładunki, tak aby w czasie transportu nie mogły spaść i nie zagrażały innym użytkownikom dróg.




Przy zbiorze siana i słomy występuje duże zapylenie. Rolnicy narażeni na działanie pyłów organicznych zapadają na schorzenia górnych dróg oddechowych. Dlatego podczas wykonywania tego typu prac powinni stosować przeciwpyłowe maski ochronne, okulary lub gogle chroniące oczy przed działaniem szkodliwych czynników.