Metoda różnicowania składki ubezpieczeniowej w zależności od przyczyn i skutków zagrożeń zawodowych

Praca zawiera propozycje narzędzi niezbędnych do weryfikacji opracowanego w Centralnym Instytucie Ochrony Pracy modelu zróżnicowanej składki ubezpieczeniowej w zależności od przyczyn i skutków zagrożeń zawodowych. Narzędzia te obejmują klasyfikację działalności dla potrzeb ubezpieczenia wypadkowego oraz opracowanie systemu pozyskiwania danych dla potrzeb zróżnicowanej składki na ubezpieczenia wypadkowe. Na podstawie opracowanych narzędzi  dokonano weryfikacji modelu zróżnicowanej składki na ubezpieczenie wypadkowe w formie symulacji przeprowadzonej na próbie 765 przedsiębiorstw, losowo dobranych ze zbiorowości zakładów pracy, które sporządzają dla GUS roczne sprawozdanie o symbolu Z-10, dotyczące warunków pracy. W pracy przedstawiono także wyniki bezpośrednich badań w 10 przedsiębiorstwach dotyczących wiarygodności danych dla potrzeb obliczenia zróżnicowanej składki ubezpieczeniowej.

Opracowanie metody zbierania danych i obliczania skutków wypadków przy pracy z wykorzystaniem doświadczeń zagranicznych

Praca obejmuje projekt metody zbierania, rejestracji i obliczania kosztów wypadków przy pracy na poziomie przedsiębiorstwa opracowany na podstawie przeglądu i analizy zagranicznych metod obliczania kosztów wypadków przy pracy.  Opracowana metoda została eksperymentalnie sprawdzona w 10 przedsiębiorstwach sektora publicznego i prywatnego o różnicowanym profilu działalności. Badaniami objęto 573 wypadki  zaistniałe w roku 1996 i w trzech kwartałach 1997r. Na dwóch wydziałach jednego z przedsiębiorstw przeprowadzono ponadto okresowe badanie wypadków bezurazowych.

System analizy danych o przyczynach i skutkach zagrożeń zawodowych dla potrzeb ubezpieczenia od następstw wypadków i chorób zawodowych.

Przedstawiono zasady rejestracji i analizy danych o przyczynach i skutkach zagrożeń zawodowych dla potrzeb ubezpieczenia wypadkowego oraz projekt zinformatyzowanej wersji deklaracji zagrożeń i ich skutków (ZUS DZS), którą płatnicy składek powinni wypełniać dla potrzeb ubezpieczenia wypadkowego. Praca zawiera również propozycję systemu kontroli danych dostarczanych przez płatników składek, w którym są oni typowani do kontroli na podstawie rozbieżności danych zawartych w deklaracji i w innych bazach danych znajdujących się w ZUS oraz na podstawie istotnych statystycznie różnic między wartościami poszczególnych wskaźników częstości (wypadków przy pracy, w tym wypadków śmiertelnych i ciężkich, chorób zawodowych oraz pracujących w warunkach zagrożenia) dla płatników składek i wskaźników przeciętnych dla działalności. Przedstawiona jest także wstępna wersja programu komputerowego RZZ (Rejestracja Zagrożeń Zawodowych) służącego do obsługi bazy danych zawartych w deklaracjach dla celów ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe oraz do wyliczania kategorii ryzyka i jednostki taryfowej. Program ten generuje raporty zawierające listy przedsiębiorstw typowanych do kontroli na podstawie rozbieżności informacji zawartych w druku deklaracji z danymi w zewnętrznych bazach danych oraz raport na temat odchyłek wartości wskaźników częstości dla płatników składek od przeciętnej wartości wskaźników częstości dla działalności.

Opracowanie modelu analizy kosztów - korzyści dla potrzeb zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwie.

W pracy opracowano wspomagany komputerowo model analizy kosztów i korzyści BHP przedsiębiorstwie (model AKK v.2.0), odpowiadający zaleceniom i praktycznym wskazówkom zawartym w PN-N-18004:2001, dotyczącym analizy kosztów i korzyści w systemach zarządzania BHP. Model obejmuje następujące grupy kosztów: koszt składki na ubezpieczenie wypadkowe ZUS, koszty wypadków przy pracy i wydarzeń wypadkowych bezurazowych, koszty chorób zawodowych, koszty absencji spowodowanej warunkami pracy, koszty nadgodzin spowodowanych warunkami pracy, koszty świadczeń z tytułu pracy w warunkach szkodliwych lub uciążliwych, koszty profilaktyki oraz koszty ogółem i korzyści. Model umożliwia prognozowanie poszczególnych składników kosztów BHP poprzez przemnożenie odpowiednich składników kosztów BHP dla okresu bazowego przez współczynnik szacowany okresu następnego oraz porównywanie dokonywanych prognoz z późniejszymi rzeczywistymi kosztami BHP. Korzyści z działalności profilaktycznej można prognozować lub obliczać jako różnicę między ogólnymi kosztami BHP po przeprowadzeniu określonych działań a ogólnymi kosztami BHP dla okresu bazowego (przed realizacją tych działań).

Analiza procesów zarządzania w zintegrowanych systemach zarządzania jakością, środowiskiem i  BHP (VI-03)

Podstawowym celem proponowanego projektu jest oszacowanie korzyści ekonomicznych wynikających z integracji systemów zarządzania jakością, środowiskiem oraz bezpieczeństwem i higieną pracy. Do szacowania kosztów procesów zarządzania w tych systemach jest wykorzystywana metoda Activity-based Costing (rachunek kosztów działań). Obecnie metodę ABC wykorzystuje się przede wszystkim do analizy kosztów procesów operacyjnych i strategicznych, a więc tworzących wartość dodaną w przedsiębiorstwie, między innymi do analizy procesów związanych z zapewnieniem jakości w przedsiębiorstwie. W mniejszym stopniu zwraca się uwagę na potrzebę analizy kosztów procesów wspierających, do których należą m.in. procesy związane z ochroną środowiska czy zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy.
W ramach realizowanego projektu są identyfikowane i modelowane typowe procesy zarządzania jakością, środowiskiem oraz BHP w systemach zarządzania wdrażanych oddzielnie oraz w zintegrowanych systemach zarządzania. Koszty dla zamodelowanych procesów są szacowane przed i po integracji systemów zarządzania. Oszacowania te są podstawą do oceny korzyści ekonomicznych, jakie może przynieść przedsiębiorstwu integracja systemów zarządzania.

Opracowanie zasad analizy ekonomicznej procesów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwach (8.3)

Podstawowym celem projektu jest opracowanie zasad zarządzania procesowego w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwach, w tym opracowanie zasad kalkulacji kosztów procesów BHP. Zastosowanie takiego podejścia powinno pomóc osobom bezpośrednio odpowiedzialnym za warunki pracy w przedsiębiorstwie oraz kadrze kierowniczej lepiej zrozumieć funkcjonowanie całego obszaru zarządzania bezpieczeństwem i higieny pracą oraz wskazać powiązania tego obszaru z innymi obszarami funkcjonalnymi przedsiębiorstwa. Zatem zastosowanie podejścia procesowego do zarządzania bezpieczeństwem i higiena pracy powinno umożliwić sprawniejsze zarządzanie tym obszarem i ułatwić podejmowanie strategicznych decyzji w tym zakresie.