Ilościowa ocena ryzyka zawodowego związanego z narażeniem inhalacyjnym na czynniki chemiczne jest możliwa do przeprowadzenia tylko dla tych czynników, dla których w przepisach krajowych są ustalone wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń - NDS, NDSCh, NDSP (Rozporządzenie z 2002 r. Dz.U. nr 217, poz.1833, ze zm. z 2005r., 2007r., 2009r., 2010r., 2011r.). Aktualnie wartości te są ustalone dla 518 substancji chemicznych i 19 pyłów.

Schemat przebiegu ilościowej oceny ryzyka przedstawiono na rysunku



Etapy oceny ryzyka

1. Identyfikacja
 
2. Pomiar stężeń substancji chemicznych

1.  Pobieranie próbek (dozymetria indywidualna, pomiary stacjonarne)
   
2. Ilościowe oznaczanie
 

3. Wyznaczanie wskaźników narażenia
 
4. Ocena narażenia - interpretacja wyników
5. Ocena ryzyka

Wyniki oceny narażenia są podstawą szacowania ryzyka zawodowego związanego z obecnością szkodliwych substancji chemicznych w środowisku pracy.
Prawdopodobieństwo wystąpienia szkodliwego skutku zdrowotnego wynikającego z oddziaływania tych substancji na pracownika praktycznie nie występuje, gdy wartości wskaźników narażenia są mniejsze lub równe wartościom normatywów higienicznych. Tylko w przypadku związków o działaniu rakotwórczym istnieje możliwość wystąpienia choroby nowotworowej z prawdopodobieństwem od 10,^-4 do 10^-3.
Natomiast, gdy wyznaczone wskaźniki narażenia są większe od wartości normatywów higienicznych, istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia szkodliwych dla zdrowia skutków. Rodzaj tych skutków jest uzależniony od substancji szkodliwej, a ciężkość następstw zdrowotnych zależy od krotności przekroczenia najwyższego dopuszczalnego stężenia, najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego lub pułapowego. Najniebezpieczniejsze w skutkach, tj. zagrażające życiu pracowników, jest przekroczenie wartości NDSP. Dotyczy to substancji, które w czasie krótkiej ekspozycji mogą powodować ostre odczyny zapalne błon śluzowych oczu i górnych dróg oddechowych lub stany skurczowe dróg oddechowych.

Można wyróżnić trzy poziomy ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na szkodliwe substancje chemiczne w środowisku pracy:



Ze względu na odrębne przepisy regulujące pracę młodocianych oraz kobiet [Rozporządzenie], ocena ryzyka dla tych grup pracowników również odbiega w niektórych przypadkach od przyjętej zasady. Dotyczy to prac wykonywanych przez młodocianych oraz kobiety w ciąży i w okresie karmienia, zatrudnionych w warunkach narażenia na substancje chemiczne wymienione w wykazach prac wzbronionych tym grupom pracowników. Ryzyko zawodowe w tych przypadkach należy oszacować jako duże.