Aspekty bezpieczeństwa przy obsłudze urządzeń laserowych Grzegorz Owczarek, Agnieszka Wolska, s. 2-5 Komfort cieplny chirurgów pracujących na bloku operacyjnym Anna Bogdan, Iwona Sudoł-Szopińska, s. 6-8 Metody zmniejszania hałasu przekładni zębatych - zmiana wskaźnika zazębienia Andrzej Wieczorek, s. 9-11 Lokalizacja obszarów nieciągłości materiału ochronnego - symulacje komputerowe i badania eksperymentalne Grzegorz Gralewicz, Bogusław Więcek, s. 12-15 Narażenie na powstawanie dolegliwości mięśniowo-szkieletowych w krajach Unii Europejskiej Danuta Roman-Liu, s. 16-20 Promieniowanie nadfioletowe - zasady zapobiegania negatywnym skutkom zdrowotnym Elżbieta Łastowiecka-Moras, Joanna Bugajska, s. 21-23 Źródła informacji o terminologii bhp oraz dziedzin pokrewnych - zastosowanie w systemach informacyjnych Agnieszka Młodzka-Stybel, s. 24-27 Aspekty bezpieczeństwa przy obsłudze urządzeń laserowych Grzegorz Owczarek, Agnieszka Wolska Urządzenie laserowe może zawierać jeden lub więcej laserów w złożonym układzie optycznym, elektrycznym lub mechanicznym. Zazwyczaj urządzenia laserowe są używane do demonstracji zjawisk fizycznych, obróbki materiałów, przechowywania i odczytu danych, transmisji i wyświetlania informacji itp. Urządzenia laserowe znalazły zastosowanie w przemyśle, medycynie, badaniach naukowych, nauczaniu oraz w produktach dla szerokiej rzeszy odbiorców. Minimalne wymagania w zakresie bezpieczeństwa w odniesieniu do ekspozycji pracowników na ryzyko związane z ekspozycją na promieniowanie laserowe zawarte są w Dyrektywie 2006/25/WE. Dyrektywa to odnosi się również od niepożądanych efektów dla oczu i skóry wywołanych przez promieniowanie laserowe. W artykule przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z bezpieczeństwem pracy przy obsłudze urządzeń laserowych. Przedstawiono podział urządzeń laserowych na klasy oraz omówiono zagrożenia dla oczu i skóry wywołane promieniowaniem laserowym oraz działania zapewniające bezpieczną pracę z laserami. Komfort cieplny chirurgów pracujących na bloku operacyjnym Anna Bogdan, Iwona Sudoł-Szopińska W artykule scharakteryzowano warunki mikroklimatu panującego na bloku operacyjnym oraz wymagania dotyczące odzieży medycznej i chirurgicznej. Przedstawiono również wyniki badań przeprowadzonych w ramach I etapu projektu pn. Ocena właściwości fizjologicznych odzieży chirurgicznej w celu zapewnienia komfortu termicznego, realizowanego w CIOP-PIB. Metody zmniejszania hałasu przekładni zębatych - zmiana wskaźnika zazębienia Andrzej Wieczorek W artykule zwrócono uwagę na metody minimalizacji poziomu hałasu polegające na zmniejszeniu przyczyn ich powstawania. W przypadku przekładni zębatych są nimi przede wszystkim błędy (niedokładności) wykonawcze kół zębatych, wzbudzenia powstające przy wchodzeniu i wychodzeniu zębów w zazębienie oraz wahania sztywności zazębienia. Jak wynika z dotychczasowych badań, należy się spodziewać zmniejszenia hałasu w przypadku zastosowania kół charakteryzujących się wysokim wskaźnikiem zazębienia. Przeprowadzono badania doświadczalne właściwości akustycznych kół o wysokim wskaźniku zazębienia = 2,03 i o standardowej jego wartości, na podstawie których wykazano korzystne cechy pierwszego uzębienia. Lokalizacja obszarów nieciągłości materiału ochronnego - symulacje komputerowe i badania eksperymentalne Grzegorz Gralewicz, Bogusław Więcek Materiały stosowane do produkcji wyrobów przeznaczonych do ochrony człowieka (m.in. materiały kompozytowe złożone z kilku warstw, zwane dalej materiałami ochronnymi) mają strukturę niejednorodną i anizotropową. Poprzez dobór odpowiednich składników można otrzymać materiał ochronny o odpowiednich parametrach i w ten sposób uzyskać np. wyższą odporność na udary lub lepsze pochłanianie energii. Właściwości materiału ochronnego zmieniają się, gdy w strukturze materiału pojawiają się (już podczas procesu technologicznego oraz na późniejszych etapach użytkowania) rozwarstwienia, pęcherzyki powietrza, pęknięcia itp. Ocena jakościowa struktury materiału ochronnego polega na wskazaniu defektów występujących w materiale. Do tego celu została wykorzystana technika termografii aktywnej. Termografia aktywna to metoda badań nieniszczących, w której badany obiekt pobudza się energią cieplną, a kamera termowizyjna mierzy zmienny w czasie rozkład temperatury. Ciepło w materiałach stałych rozchodzi się drogą dyfuzji, co jest ściśle powiązane z właściwościami termicznymi badanego materiału. Narażenie na powstawanie dolegliwości mięśniowo-szkieletowych w krajach Unii Europejskiej Danuta Roman-Liu Artykuł przedstawia dane dotyczące zakresu narażenia różnych grup pracowników w krajach Unii Europejskiej na powstawanie dolegliwości mięśniowo-szkieletowych. Największe narażenie na większość czynników ryzyka występuje w rolnictwie, rybołówstwie, budownictwie oraz hotelarstwie. Największy odsetek pracowników narażony jest na wykonywanie powtarzalnych ruchów ramion i rąk, utrzymywanie niewygodnych pozycji ciała, wykonywanie pracy monotypowej oraz ponoszenie ciężkich przedmiotów. Mężczyźni w większym stopniu niż kobiety są narażeni na ekspozycję na męczące lub powodujące dolegliwości pozycje ciała oraz podnoszenie i przenoszenie ładunków. Promieniowanie nadfioletowe - zasady zapobiegania negatywnym skutkom zdrowotnym Elżbieta Łastowiecka-Moras, Joanna Bugajska Promieniowanie nadfioletowe (UV) może mieć pozytywne i negatywne skutki dla organizmu człowieka. Korzystny wpływ nadfioletu to przede wszystkim jego działanie przeciwkrzywicze. Do szkodliwych skutków działania UV należy zaliczyć przede wszystkim, fotostarzenie się skóry oraz nowotwory skóry, a w obrębie narządu wzroku zaćmę. Promieniowania nadfioletowego nie można uniknąć, trzeba jedynie nauczyć się, jak skutecznie się przed nim zabezpieczyć. Osoby z fototypem skóry I, niemowlęta i dzieci oraz osoby z licznymi znamionami powinny w szczególności unikać promieniowania nadfioletowego. Pozostałe osoby (z fototypem II, III i IV) powinny racjonalnie korzystać z kąpieli słonecznych, stosując odpowiednie środki ochrony. Dotyczy to zwłaszcza osób wykonujących pracę zawodową na otwartej przestrzeni, narażonych na działanie UV. Źródła informacji o terminologii bhp oraz dziedzin pokrewnych - zastosowanie w systemach informacyjnych Agnieszka Młodzka-Stybel Artykuł zawiera przegląd wybranych terminologicznych źródeł informacji, obejmujących tematykę bezpieczeństwa pracy oraz dziedzin pokrewnych.