Propozycje poprawy bezpieczeństwa pracy w małych firmach budowlanych Andrzej Dąbrowski, s. 9-13 Zastosowanie wskaźników wynikowych i wiodących do oceny skuteczności zarządzania bhp w przedsiębiorstwach Zofia Pawłowska, Szymon Ordysiński, s. 16-18 Bakterie z rodzaju Legionella w wodzie technologicznej na stanowiskach pracy Renata Matuszewska, Dorota Maziarka, Bożena Krogulska, s. 19-21 Wpływ chemicznych środków ochrony roślin na zdrowie dzieci Bartosz Piechowicz, s. 22-24 Propozycje poprawy bezpieczeństwa pracy w małych firmach budowlanych Andrzej Dąbrowski W artykule przedstawiono propozycje działań prewencyjnych w małych firmach budowlanych. Propozycje te wynikają z: analizy danych statystycznych i opisów wypadków, badań z wykorzystaniem opracowanej w listy kontrolnej, a także przeprowadzonej oceny ryzyka na wybranych stanowiskach pracy oraz wywiadów z pracodawcami. Dotyczą one istotnych problemów bhp, takich jak: współpraca z generalnym wykonawcą, dokumentacja bhp, identyfikacja zagrożeń i ocena ryzyka zawodowego, organizacja pracy, techniczne środki ochrony przed zagrożeniami, szkolenie pracowników oraz użytkowanie maszyn i urządzeń. Wskazano konieczność prowadzenia działań prewencyjnych nie tylko przez małe firmy budowlane ale także przez innych uczestników procesu budowlanego oraz instytucje mogące mieć wpływ na poprawę stanu bhp w budownictwie. Zastosowanie wskaźników wynikowych i wiodących do oceny skuteczności zarządzania bhp w przedsiębiorstwach Zofia Pawłowska, Szymon Ordysiński Do oceny skuteczności zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwie wykorzystywać można zarówno wskaźniki opisujące osiągane rezultaty – tzw. wskaźniki wynikowe, jak i charakteryzujące warunki pracy i realizowane działania, nazywane wskaźnikami wiodącymi. Wraz z rozwojem zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy zmieniają się również stosowane do oceny jego skuteczności wskaźniki. W celu określenia, jak przebiegają te zmiany w praktyce i jakie wskaźniki wynikowe i wiodące są do tego celu wykorzystywane w zależności od poziomu zarządzania bhp, przeprowadzono badania w 60 przedsiębiorstwach. Ich wyniki wskazują, że do wskaźników stosowanych najczęściej należą te, które są związane z realizacją wymagań prawa. Pozostałe wskaźniki są istotnie częściej przyjmowane w przedsiębiorstwach o wyższym poziomie zarządzania. Bakterie z rodzaju Legionella w wodzie technologicznej na stanowiskach pracy Renata Matuszewska, Dorota Maziarka, Bożena Krogulska Instalacje i urządzenia wodne, w tym systemy wody technologicznej/chłodzącej są rezerwuarami, które mogą być zasiedlane przez szereg mikroorganizmów, w tym bakterie z rodzaju Legionella. Zakażenie człowieka pałeczkami Legionella następuje na drodze inhalacyjnej w przypadku przedostania się tych mikroorganizmów wraz z aerozolem wodnym bezpośrednio do układu oddechowego. Badania przeprowadzone w zakładach mechanicznej obróbki szkła potwierdziły obecność bakterii Legionella w wodzie technologicznej urządzeń generujących aerozol wodny, co wskazuje na ryzyko wystąpienia zakażeń oddechowych pracowników zatrudnionych przy ich obsłudze. Ze względu na istniejące zagrożenie zdrowotne powodowane zasiedlaniem instalacji i urządzeń wodnych przez pałeczki Legionella, należy prowadzić okresowy monitoring wody technologicznej w kierunku wykrywania obecności tych bakterii oraz opracować procedury stosowania regularnych zabiegów czyszczenia i dezynfekcji, urządzeń generujących bioaerozol. Wpływ chemicznych środków ochrony roślin na zdrowie dzieci Bartosz Piechowicz Środki ochrony roślin, na które człowiek narażony był w młodości, mogą wywoływać negatywne skutki u poczętych przez niego dzieci. Szkodliwy wpływ tych substancji na potomnych pogłębia się znacznie w przypadku narażenia kobiet w okresie ciąży oraz niemowląt i małych dzieci, u których mechanizmy detoksykacji pestycydów nie są jeszcze w pełni poznane. Artykuł omawia ryzyko stosowania środków ochrony roślin przez dorosłych i ich wpływ na zdrowie potomstwa na różnych etapach rozwoju.