ZAGROŻENIA MECHANICZNE Zagrożenia mechaniczne to ogólne określenie tych czynników fizycznych, które mogą być przyczyną urazów powodowanych mechanicznym działaniem na człowieka różnych elementów, np. części maszyn, narzędzi, obrabianych przedmiotów, wyrzucanych materiałów stałych lub płynnych. Do podstawowych zagrożeń mechanicznych zaliczamy: zgniecenie, zmiażdżenie, przecięcie lub odcięcie; wplątanie; wciągniecie lub pochwycenie; uderzenie; przekłucie lub przebicie; starcie lub obtarcie; wytrysk cieczy o wysokim ciśnieniu (zagrożenie wytryskiem) a także poślizgnięcia  i potknięcia. Zagrożenia te mogą występować zarówno podczas normalnego (ustalonego przez projektanta i /lub producenta) funkcjonowania maszyny lub innego przedmiotu pracy  oraz  powstawać wskutek zakłóceń powodujących naruszenie normalnych warunków ich funkcjonowania prowadzących do defektów, uszkodzeń, lub awarii maszyn i często trudnych do przewidzenia następstw.          Więcej...

Przepisy prawne		Ksiażki		Artykuły

KSIĄŻKI i BROSZURY

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY
- redaktor naukowy prof. dr hab. med. Danuta Koradecka

		Monografia "Bezpieczeństwo i higiena pracy" jest kompendium wiedzy o bezpieczeństwie i higienie pracy. Najważniejsze zagadnienia tej dziedziny ujęto w pięciu głównych blokach tematycznych: możliwości psychofizyczne człowieka w środowisku pracy, podstawowe czynniki zagrożeń w środowisku pracy, prawna ochrona pracy, skutki zagrożeń w procesach pracy, podstawowe kierunki kształtowania warunków bezpieczeństwa pracy i ergonomii. Format: 17 x 24 cm - B5 Stron: 775 ISBN: 978-83-7373-045-8 Cena: 100,00 zł Rok wydania: 2008 Status: ukryty Dodaj do koszyka

RYZYKO ZAWODOWE - Metodyczne podstawy oceny
 - red. W.M. Zawieska

		Monografia zawiera najnowszą wiedzę o czynnikach zagrożeń występujących w środowisku pracy, metodach ich identyfikacji i zasadach oceny związanego z nimi ryzyka zawodowego, a także o działaniach, które można zastosować w celu jego ograniczenia. Stanowi też istotną pomoc w ocenie ryzyka zawodowego, która jest punktem wyjścia i zarazem zasadniczy element proaktywnego, skierowanego na zapobieganie zagrożeniom i prowadzącego do poprawy warunków pracy, zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Format: 17,5 x 25 cm - B5 Stron: 547 ISBN: 978-83-7373-020-5 Cena: 40,00 zł Rok wydania: 2007 Status: ukryty Dodaj do koszyka

PODSTAWY PREWENCJI WYPADKOWEJ
- pod redakcją Zofii Pawłowskiej

		W monografii przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z prewencją wypadkową: badanie wypadków w środowisku pracy, profilaktykę wypadkową przy obsłudze maszyn, wpływ określonych czynników środowiska pracy na powstawanie wypadków (m.in. niewłaściwego oświetlenia, pól elektromagnetycznych i zagrożeń elektrostatycznych), czynniki psychospołeczne w prewencji wypadkowej, tj. ocenę i kształtowanie bezpiecznych zachowań, rolę doboru zawodowego i zastosowanie chronofizjologii. Format: 16,5 x 24 cm - B5 Stron: 327 ISBN: 978-83-7373-052-6 Cena: 20,00 zł Rok wydania: 2008 Status: ukryty Dodaj do koszyka

ZASADY OGRANICZANIA RYZYKA ZAWODOWEGO PODCZAS OBRÓBKI DREWNA TWARDEGO RĘCZNYMI NARZĘDZIAMI ZMECHANIZOWANYMI
- K.M. Benczek, M. Gliński, M. Dąbrowski, H. Karski

		Przedmiotem opracowanego i wydanego poradnika jest proces obróbki drewna twardego za pomocą ręcznych narzędzi zmechanizowanych (na napęd elektryczny lub pneumatyczny) i sposoby ograniczania związanego z tym ryzyka zawodowego. Autorzy pragną uświadomić pracodawcom i bezpośrednim użytkownikom sprzętu zasady tworzenia bezpiecznych stanowisk pracy i bezpiecznego posługiwania się narzędziami. Podane zalecenia dotyczą najczęściej wykonywanych prac i najpopularniejszego wyposażenia. Format: 16,5 x 24 cm - B5 ISBN: 83-7373-062-1 Cena: 10,00 zł Rok wydania: 2005 Status: ukryty Dodaj do koszyka

PODSTAWY PREWENCJI WYPADKOWEJ,
- WARSZAWA, Praca zbiorowa, CIOP- PIB 2003

		Przedmiotem opracowanego i wydanego poradnika jest badanie i rejestrowanie wydarzeń wypadkowych przy obsłudze maszyn oraz profilaktyka tych wydarzeń. Podane zalecenia dotyczą: zapewnienia bezpieczeństwa przez rozwiązania konstrukcyjne, dobór i stosowanie osłon do maszyn i urządzeń, stosowanie elektronicznych urządzeń ochronnych oraz stosowanie technicznych środków ochronnych przed porażeniem prądem elektrycznym.

MASZYNY I INNE URZĄDZENIA TECHNICZNE. ŚRODKI OCHRONY PRZED ZAGROŻENIAMI MECHANICZNYMI
Warszawa, CIOP 2002 – broszura wydana w wyniku projektu PHARE PL 99/IB-SO-01
Weryfikacja merytoryczna: M. Dzwiarek, J. Gierasimiuk, Saulewicz A.

		Przedmiotem opracowanej i wydanej broszury jest przedstawienie technicznych środków ochrony przed zagrożeniami mechanicznymi ,  mając na względzie ułatwienie ich doboru.

BEZPIECZEŃSTWO MASZYN I URZĄDZEŃ PRODUKCYJNYCH. ANALIZA RYZYKA METODY ELIMINACJI I OGRANICZANIA RYZYKA
Warszawa, CIOP 2002 – broszura wydana w wyniku projektu PHARE PL 99/IB-SO-01
Weryfikacja merytoryczna:K.Myrcha,L.Pietrzak

		Przedmiotem opracowanej i wydanej broszury jest przedstawienie ,w sposób usystematyzowany, analizy i oceny ryzyka oraz metod doboru odpowiednich środków ograniczających ryzyko.

PROJEKTOWANIE  UKŁADÓW WYCHWYTUJĄCYCH ZANIECZYSZCZENIA, EMITOWANE PRZEZ OBRABIARKI DO DREWNA
Warszawa, CIOP 2002 – broszura wydana w wyniku projektu PHARE PL 99/IB-SO-01
Weryfikacja merytoryczna: M.Dabrowski.E.Jankowska

		Przedmiotem opracowanej i wydanej broszury jest przedstawienie metodologii projektowania  układu wychwytującego zanieczyszczenia, emitowane przez obrabiarki do drewna.

Najważniejsze uregulowania prawne stosujące się ochrony przed czynnikami mechanicznymi

t.j. Dz. U. 2003 nr 169 poz. 1650 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy   ze zm.   - Dz.U. 2007 nr 49 poz. 330 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 marca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy   - Dz.U. 2008 nr 108 poz. 690 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 czerwca 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy   - Dz.U. 2011 nr 173 poz. 1034 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 4 sierpnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy Dz. U. 2002 nr 191 poz. 1596 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy   ze zm.   - Dz. U. 2003 nr 178 poz. 1745 Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 września 2003 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy

Odniesienia do DYREKTYW UE

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie wymagań zasadniczych dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U., Nr 259, poz. 2170)– transponuje do prawa polskiego Dyrektywę 98/37/WE tzw. „maszynową”. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596 zmiana Dz. U.2003 Nr 178, poz. 1745) transponuje do prawa polskiego Dyrektywy: 89/655/EWG, 95/68/WE i 2001/45/WE.

NORMY TECHNICZNE

PN-EN-ISO12100-1:2005 Bezpieczeństwo maszyn . Pojęcia podstawowe, ogólne zasady projektowania. Część 1: Podstawowa terminologia, metodyka PN-EN-ISO12100-2:2005 Bezpieczeństwo maszyn Pojęcia podstawowe, ogólne zasady projektowania. Część 2: Zasady techniczne PN-EN 294:1994 Maszyny. Bezpieczeństwo maszyn. Odległości bezpieczeństwa uniemożliwiające sięganie kończynami górnymi do stref niebezpiecznych. PN-EN 349:1999 Maszyny. Bezpieczeństwo. Minimalne odstępy zapobiegające zgnieceniu. PN-EN 418:1999 Maszyny. Bezpieczeństwo. Wyposażenie do zatrzymywania awaryjnego, aspekty funkcjonalne. Zasady projektowania. PN-EN 547-1:2000 Wymiary ciała ludzkiego. Zasady określania wymiarów wymaganych dla otworów wejść i dojść w maszynach. PN-EN 547-2:2000 Wymiary ciała ludzkiego. Zasady określania wymiarów otworów dostępu w maszynach. PN-EN 547-3:2000 Wymiary ciała ludzkiego. Dane antropometryczne dla wejść i dojść oraz otworów dostępu w maszynach. PN-EN 563:2001 Maszyny. Bezpieczeństwo. Temperatury dotykanych powierzchni. Dane ergonomiczne do ustalenia granicznych wartości temperatury gorących powierzchni. PN-EN 811:1999 Maszyny. Bezpieczeństwo. Odległości bezpieczeństwa umożliwiające sięganie kończynami dolnymi do stref niebezpiecznych. PN-EN 953:1999 Maszyny. Bezpieczeństwo. Osłony. Ogólne wymagania dotyczące projektowania i budowy osłon stałych i ruchomych. PN-EN 981:2002 Maszyny. Bezpieczeństwo - System dźwiękowych i wizualnych sygnałów niebezpieczeństwa oraz sygnałów informacyjnych; PN-EN 1005-2:2005Maszyny. Bezpieczeństwo. Możliwości fizyczne człowieka. Część 2: Ręczne przemieszczanie maszyn i ich części; PN-EN 1037:2001 Maszyny. Bezpieczeństwo. Zapobieganie niespodziewanemu uruchomieniu. PN-EN 1050:1999 Maszyny. Bezpieczeństwo. Zasady oceny ryzyka. EN 1088:2001 Maszyny. Bezpieczeństwo. Urządzenia blokujące sprzężone z osłonami. Zasady projektowania i doboru. PN-EN 61310-1:2000 Bezpieczeństwo maszyn. Wskazywanie, oznaczanie sterowanie. Wymagania dotyczące sygnalizacji wizualnej, akustycznej i wyczuwalnej dotykiem. PN-EN 61310-2:2001 Bezpieczeństwo maszyn. Wskazywanie, oznaczanie i sterowanie. Wymagania dotyczące oznaczania. PN-EN 61310-3:2002 Bezpieczeństwo maszyn. Wskazywanie, oznaczanie i sterowanie. Wymagania dotyczące umiejscowienia i działania elementów sterowniczych

ARTYKUŁY

Interaktywny system oceny ryzyka zawodowego IRYS - nowe narzędzie wspomagające działania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

„BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka” 2/2005, str. 14-17 mgr inż. ANDRZEJ BIERNACKI Centralny Instytut Ochrony Pracy - Panstwowy Instytut Badawczy

System interaktywnej oceny ryzyka zawodowego IRYS, udostępniony na stronach internetowych Instytutu, wspomaga identyfikację zagrożeń zawodowych oraz przeprowadzanie właściwej oceny ryzyka zawodowego związanego z ich występowaniem w środowisku pracy. Narzędzie to jest przeznaczone do bezpośredniego wykorzystania przez przedsiębiorstwa, głównie małe i średnie. Jako przykład funkcjonowania systemu, w artykule zaprezentowano metodykę zaimplementowaną dla czynników chemicznych i mechanicznych.

Badania i ocena zgodności maszyn do obróbki i ścinki drewna w Polsce i w Unii Europejskiej

„BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka” 2/2004, str. 2-6 mgr inż. MARIUSZ DĄBROWSKI mgr inż. ANDRZEJ DĄBROWSKI Centralny Instytut Ochrony Pracy - Panstwowy Instytut Badawczy

W artykule porównano systemy oceny zgodności maszyn do obróbki i ścinki drewna w Polsce i w UE. Przedstawiono procedury oceny zgodności oraz wymagania wobec producentów oraz jednostek zajmujących się oceną zgodności, wg dyrektywy 98/37/WE. Wymieniono również obowiązujące przepisy prawne oraz normy zharmonizowane dotyczące maszyn do obróbki i ścinki drewna.

K. Myrcha, J. Gierasimiuk, J. Wróbel: Czynniki mechaniczne; Nauka o pracy - bezpieczeństwo, higiena, ergonomia. T.6. Zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi w środowisku pracy, CIOP, Warszawa, 2000

Dostosowanie maszyn i innych urządzeń technicznych użytkowanych w miejscach pracy do zgodności z dyrektywami

„BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka” 7-8/2002, str. 30-32 mgr inż. MARIUSZ DĄBROWSKI mgr inż. JÓZEF GIERASIMIUK Centralny Instytut Ochrony Pracy

Gierasimiuk J., Karski H.: Elektryczne wymagania dotyczące eksploatowanych maszyn i urządzeń technicznych wynikające z dyrektywy nr 89/655/EEC oraz dodatkowo z dyrektywy dotyczącej sprzętu elektrycznego nr 73/23/EEC+93/68/EC, (W: "Problematyka bezpiecznego użytkowania maszyn i innych urządzeń technicznych") GIP, Wrocław, 2003

M. Dąbrowski: Frezarki dolnowrzecionowe do drewna. Bezpieczeństwo konstrukcji wyposażenia oraz użytkowania, CIOP, Warszawa, 2001

Ograniczanie ryzyka przy użytkowaniu pras. Środki ochronne odgradzające i dystansujące

„BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka” 4/2001, str. 2-5 mgr inż. STANISŁAW KOWALEWSKI Centralny Instytut Ochrony Pracy - Panstwowy Instytut Badawczy

Artykuł wieńczy cykl poświęcony ryzyku obsługi pras. W numerach 11/98, 3 i 4/00 BP przedstawiono poszczególne elementy procesu oceny ryzyka obsługi pras, tzn. zdefiniowano stanowiska pracy i sposoby obsługi pras, rozpoznano zagrożenia, oszacowano i oceniono ryzyko realizacji rozpoznanych zagrożeń. W tym artykule przedstawiono metody ograniczania ryzyka, ktore są zgodne z europejską koncepcją kształtowania bezpieczeństwa maszyn opartej na tzw. triadzie redukcji ryzyka do poziomu akceptowalnego.

Prace na wysokości - najczęstsze przyczyny wypadków.

„BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka” 1/2004, str. 2-5 mgr inż. ANDRZEJ DĄBROWSKI Centralny Instytut Ochrony Pracy - Panstwowy Instytut Badawczy

W artykule wskazano obszary działalności człowieka zagrożone upadkiem z wysokości. Na podstawie danych statystycznych scharakteryzowano przyczyny tych wypadków. Dodatkowo omówiono przyczyny upadków z wysokości, które miały miejsce w gospodarstwach indywidualnych w Polsce. Zwrócono również uwagę na obowiązki pracodawcy wynikające z faktu, że prace na wysokości należą do prac szczególnie niebezpiecznych.

A. Dąbrowski: Przenośne pilarki łańcuchowe do drewna - porady dla użytkowników i przyszłych nabywców tych maszyn. Budujemy Dom, 2001, nr 12, s.

Przyczyny wypadków powodowanych przez przenośne pilarki łańcuchowe

„BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka” 2/2001, str. 10-13 mgr inż. ANDRZEJ DĄBROWSKI Centralny Instytut Ochrony Pracy - Panstwowy Instytut Badawczy

Techniczne metody ograniczania zagrożenia odrzutem występującego podczas frezowania drewna

„BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka” 3/2001, str. 18-20 mgr inż. MARIUSZ DĄBROWSKI Centralny Instytut Ochrony Pracy

Urządzenia blokujące sprzężone z osłonami. Kryteria i sposób doboru
(cz. 1)

„BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka” 4/2003, str. 23-25 mgr inż. ANTONI SAULEWICZ Centralny Instytut Ochrony Pracy - Panstwowy Instytut Badawczy

W artykule (cz. I) omówiono rodzaje urządzeń blokujących oraz wymagania dotyczące doboru urządzeń blokujących sprzężonych z osłonami, niezależnie od rodzaju energii zasilającej te urządzenia. W drugiej części artykułu zostaną przedstawione wyniki analizy wypadku przy pracy, którego jedną z głównych przyczyn był niewłaściwy dobór urządzeń blokujących sprzężonych z osłonami.

Urządzenia blokujące sprzężone z osłonami. Kryteria i sposób doboru
(cz. 2)

„BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka” 9/2003, str. 16-17 mgr inż. ANTONI SAULEWICZ Centralny Instytut Ochrony Pracy - Panstwowy Instytut Badawczy

W pierwszej części artykułu omówiono rodzaje urządzeń blokujących oraz wymagania dotyczące doboru urządzeń blokujących sprzężonych z osłonami, niezależnie od rodzaju energii zasilającej te urządzenia. W drugiej części artykułu przedstawiono wynik analizy wypadku przy pracy, którego jedną z głównych przyczyn był niewłaściwy dobór urządzeń blokujących sprzężonych z osłonami.

K. Myrcha, J. Gierasimiuk: Wykorzystanie technologii wirtualnej rzeczywistości do analizy zagrożeń mechanicznych, VI Międzynarodowa Konferencja CAXMAN "Postęp Techniczny w Praktyce", Grecja, 2003

K. Myrcha, J. Gierasimiuk, J. Czynniki mechaniczne. Ocena Ryzyka Zawodowego 2. STER- Wspomaganie komputerowe, Warszawa, CIOP, 2000

K. Myrcha, D. Kalwasiński,A Skoniecki ,Modelowanie komputerowe dla celów profilaktyki zagrożeń mechanicznych. Przegląd Mechaniczny nr 11 z 2004 r

K. Myrcha, D. Kalwasiński, A Skoniecki , System komputerowy do modelowania stanowisk pracy. III Krajowa konferencja MiS-3 MODELOWAIE i SYMULACJA, 21-25 czerwca 2004r., Kościelisko

K. Myrcha, J. Gierasimiuk, Ryzyko zawodowe spowodowane zagrożeniami mechanicznymi. XX Międzynarodowe Seminarium Wykładowców Ergonomii, 19-22 września 2004 r., Poznań – Białowieża

K. Myrcha, D. Kalwasiński, A Skoniecki Symulacja zagrożeń wypadkowych z zastosowaniem VR. Przegląd Mechaniczny nr 11 z 2004 r