Hałas ultradźwiękowy na stanowiskach pracy drążarek ultradźwiękowych - ocena ryzyka zawodowego
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 10/2008, str. 18-22
mgr inż. Bożena Smagowska,
dr inż. Witold Mikulski
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
"Hałas ultradźwiękowy na stanowiskach pracy w Polsce jest określony jako hałas, w którego widmie występują składowe o wysokich częstotliwościach słyszalnych i niskich ultradźwiękowych. Ocenę narażenia na hałas ultradźwiękowy wykonuje się na podstawie (równoważnego i maksymalnego) poziomu ciśnienia akustycznego w tercjowych pasmach częstotliwości. Jego głównymi źródłami w procesie pracy są technologiczne urządzenia ultradźwiękowe operujące na niskich częstotliwościach. Jednym z rodzajów takich urządzeń są drążarki ultradźwiękowe.
W artykule przedstawiono metodę pomiaru i kryteria oceny ekspozycji na hałas ultradźwiękowy na stanowiskach pracy oraz wyniki pomiarów i ocenę ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na ten hałas na wybranych stanowiskach obsługi drążarek ultradźwiękowych."
Pola elektromagnetyczne przy urządzeniach do magnetoterapii - ocena ryzyka zawodowego
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 9/2008, str. 21-25
dr inż. Jolanta Karpowicz,
dr inż. Krzysztof Gryz,
mgr inż. Patryk Zradziński
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
Pola magnetyczne o małych częstotliwościach wykorzystywane są do zabiegów fizykoterapeutycznych. Typowym źródłem pola w urządzeniach do magnetoterapii są aplikatury szpulowe. W artykule zaprezentowano charakterystykę ekspozycji na pole elektromagnetyczne u fizykoterapeutów obsługujących urządzenia do magnetoterapii oraz zasady oceny ryzyka zawodowego, wynikającego z tej ekspozycji.
Czynniki biologiczne w środowisku pracy - ocena ryzyka zawodowego
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 2/2008, str. 6-9
dr Lidia Zapór,
mgr Małgorzata Gołofit-Szymczak
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
"Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. nr 81/2005, poz. 716) ocena ryzyka na czynniki biologiczne powinna być przeprowadzona na podstawie wszelkich dostępnych informacji o czynniku biologicznym z uwzględnieniem grupy zagrożenia występujących czynników biologicznych, według skali 2-4, rodzaju wykonywanych przez pracownika czynności, czasu i stopnia spodziewanego narażenia, potencjalnego działania alergizującego lub toksycznego szkodliwego czynnika biologicznego, choroby, która może wystąpić w następstwie wykonywanej pracy
Listy kontrolne do analizy stanu bezpieczeństwa w indywidualnych gospodarstwach wiejskich
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 2/2008, str. 17-21
mgr inż. Mariusz Dąbrowski
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
W artykule przedstawiono kilka przykładów list kontrolnych opracowanych dla potrzeb oceny bezpieczeństwa pracy w rolnictwie. Omówiono ich zastosowanie, ograniczenia i zalety. Zaprezentowano także cele i założenia przyjęte przy opracowaniu nowych list kontrolnych przeznaczonych dla rolników indywidualnych do samokontroli w ich gospodarstwach oraz plany dotyczące rozpowszechnienia tych list w Polsce.
OCRA - metoda oceny ryzyka związanego z pracą powtarzalną
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 7-8/2007, str. 28-31
dr hab. inż. Danuta Roman-Liu
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
W artykule opisano metodę oceny ryzyka mięśniowo-szkieletowych dolegliwości kończyn górnych będących wynikiem pracy powtarzalnej. Metoda OCRA (Occupational Repetitive Action) jest zawarta normie EN 1005-5 zatwierdzonej w 2007 roku.
Ocena obciążenia termicznego pracowników za pomocą wskaźnika WBGT - aspekty praktyczne
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 10/2006, str. 16-20
dr hab. med. Iwona Sudoł-Szopińska,
mgr inż. Andrzej Sobolewski,
mgr inż. Anna Chojnacka
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
Podstawą oceny ryzyka w mikroklimacie gorącym jest norma PN-EN 27243:2005: Środowiska gorące. Wyznaczanie obciążenia termicznego działającego na człowieka podczas pracy, oparte na wskaźniku WBGT. Prawidłowo przeprowadzona ocena obciążenia termicznego pracownika, opierająca się na postanowieniach tej normy, obejmuje trzy etapy. Etap pierwszy stanowi ogólna ocena warunków pracy, dokonywana na podstawie analizy warunków termicznych środowiska pracy i stopnia jej intensywności, wywiadu z pracownikiem służby bhp i pracownikami, a także pomiaru parametrów mikroklimatu tego środowiska. Etap drugi obejmuje określenie, ewentualnie pomiar wydatku energetycznego i izolacyjności cieplnej odzieży ochronnej oraz obliczenie wskaźnika WBGT. W trzecim etapie wartość obliczonego wskaźnika WBGT jest porównywana z wartościami odniesienia (tzn. dopuszczalnymi) WBGT. W artykule omówiono metodę pomiaru wskaźnika stresu termicznego WBGT na przykładzie pracy piekarza podczas zmiany roboczej oraz przedstawiono aparaturę badawczą, i wszystkie parametry, które należy uwzględnić dokonując oceny ryzyka związanego z pracą w mikroklimacie gorącym.
 |
Pomiar i ocena drgań mechanicznych w środowisku pracy według nowych przepisów prawnych
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 9/2006, str. 24-26
dr inż. Piotr Kowalski
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
W artykule omówiono zastosowanie nowych przepisów dotyczących pomiarów i oceny drgań mechanicznych na stanowiskach pracy. Odniesiono je do przepisów obowiązujących przed wdrożeniem przez Polskę dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/44/WE w sprawie minimalnych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, dotyczących narażenia pracowników na ryzyko spowodowane czynnikami fizycznymi (drganiami mechanicznymi).
Szacowanie ryzyka zawodowego i ryzyka zdrowotnego związanego z działaniem miejscowych drgań mechanicznych
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 6/2006, str. 8-10
dr hab.med. Barbara Harazin
Śląska Akademia Medyczna
Katowice
|
|
W artykule przedstawiono trzy rodzaje oceny ryzyka: ocenę zawodowego ryzyka opartego na wartościach NDN ocenę ryzyka zdrowotnego opartego na modelu matematycznym, a także ocenę ryzyka zdrowotnego weryfikowanego badaniami medycznymi.
Ocena ekspozycji na pola elektromagnetyczne wytwarzane przez zgrzewarki dielektryczne - analiza porównawcza wymagań zawartych w przepisach krajowych i dyrektywie 2004/40/WE
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 3/2006, str. 26-30
dr inż. Krzysztof Gryz,
dr inż. Jolanta Karpowicz,
mgr inż. Marcin Molenda,
mgr inż. Patryk Zradziński
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
"Na podstawie wyników pomiarów oraz obliczeń numerycznych pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez zgrzewarek dielektrycznych przedstawiono analizę porównawczą różnych zasad ograniczania i oceny ekspozycji pracowników, według wymagań aktualnych krajowych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dyrektywy 2004/40/WE. Wykazano, że w przypadku uwzględnienia realistycznej charakterystyki zmienności pól elektromagnetycznych oddziałujących na pracowników w czasie ekspozycji oraz w przestrzeni stanowiska pracy odmienne zasady ograniczania i oceny ekspozycji dają porównywalne wyniki.
Uzyskana zgodność wyników pomiarów i symulacji numerycznych z zastosowaniem różnych metod numerycznych i uproszczonego modelu geometrycznego zgrzewarki dowodzi praktycznej przydatności tych metod do oceny ekspozycji pracowników na pola elektromagnetyczne z zakresu średniej częstotliwości."
Poligrafia i kserografia - rozwój, technologie, zagrożenia
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 1/2006, str. 12-15
mgr Ivan Makhniashvili,
mgr Joanna Kowalska
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
Poligrafia to jedna z największych gałęzi przemysłu lekkiego. Sporą jej część stanowi drukowanie gazet i czasopism z zastosowaniem czterech technik: druku wypukłego, offsetowego, wklęsłodruku oraz sitodruku. Najbardziej popularny jest druk offsetowy. Wśród krajowych zakładów poligraficznych i punktów kserograficznych prawie 56% stanowią mikroprzedsiębiorstwa zatrudniające mniej niżej 10 pracowników. W artykule omówiono zagrożenia związane z takimi czynnikami szkodliwymi, jak: substancje chemiczne, pyły, hałas i drgania mechaniczne, mikroklimat, promieniowanie (podczerwone, nadfioletowe, laserowe, magnetyczne, elektromagnetyczne), czynniki mechaniczne, które mogą występować na stanowiskach pracy w zakładach poligraficznych i kserograficznych.
Ocena ryzyka zawodowego - narażenie na czynniki chemiczne (1)
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 7-8/2005, str. 27-31
dr Małgorzata Pośniak
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
W artykule przedstawiono zaproponowane przez Advisory Committee on Safety, Hygiene and Health Protection at Work of European Commission Employment and Social Affairs zasady oceny ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na czynniki chemiczne w środowisku pracy, dla których nie ma ustalonych wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń. Podstawą tej oceny są zagrożenia dla zdrowia powodowane przez czynniki chemiczne, ich zdolność przedostawania się do powietrza na stanowiskach pracy oraz używana ilość.
Czynniki biologiczne w środowisku pracy - nowe przepisy
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 7-8/2005, str. 32-33
dr Lidia Zapór
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
W artykule przedstawiono nowe obowiązujące rozporządzenie ministra zdrowia wdrażające do prawa polskiego postanowienia Dyrektywy 2000/54/WE w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników biologicznych w miejscu pracy.
Ocena emisji hałasu maszyn na podstawie poziomów ciśnienia akustycznego emisji
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 4/2005, str. 6-9
dr inż. Dariusz Pleban
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
Zgodnie z dyrektywą europejską 98/37/EC dotyczącą maszyn poziomy ciśnienia akustycznego emisji powinny być uwzględnione podczas oceny akustycznej maszyny. Metody wyznaczania tych poziomów są określone w serii norm europejskich EN ISO 11200. W artykule przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych dotyczących wyznaczania poziomów ciśnienia akustycznego emisji hałasu maszyn.
Ocena ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na hałas na stanowiskach pracy w odlewniach żeliwa
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 5/2004, str. 33-36
dr inż Witold Mikulski,
mgr. inż. Bożena Smagowska
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
"W Centralnym Instytucie Ochrony Pracy - Państwowym Instytucie Badawczym przeprowadzono badania i ocenę ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na hałas w odlewniach żeliwa. Badaniami objęto pięć zakładów o wielkości produkcji od 1 do 14 tys. ton wyrobów rocznie i o różnym rodzaju wytwarzanego żeliwa. Badano hałas, w tym hałas infradźwiękowy, na stanowiskach pracy bezpośrednio związanych z produkcją wyrobów żeliwa, badaniami objęto łącznie siedemnaście typów stanowisk pracy. Stwierdzono przekroczenia wartości dopuszczalnych hałasu na trzynastu, a hałasu infradźwiękowego na pięciu typach stanowisk pracy."
Kadm i jego związki w środowisku pracy - zagrożenia, ocena ryzyka zawodowego
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 10/2003, str. 17-19
dr Ewa Gawęda
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
"W artykule podano podstawowe informacje na temat właściwości fizykochemicznych, stosowania, toksycznoúci, wartości normatywów higienicznych kadmu i jego związków. Omówiono znormalizowane metody oznaczania kadmu w powietrzu na stanowiskach pracy i przedstawiono nowo opracowaną metodę oznaczania kadmu i jego związków z zastosowaniem absorpcyjnej spektrometrii atomowej z kuwetą grafitową. Rozważono problemy związane z oceną narażenia zawodowego w odniesieniu do kadmu i jego związków."
Ocena zawodowej ekspozycji na drgania mechaniczne w Polsce
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 6/2003, str. 21-24
dr inż. Jolanta Koton
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
"Zawodowa ekspozycja na drgania mechaniczne, zaliczane do szkodliwych czynników fizycznych środowiska pracy, może powodować niekorzystne zmiany w zdrowiu pracowników. W celu oceny stopnia narażenia pracowników na ten czynnik, konieczne są pomiary drgań mechanicznych na stanowiskach pracy i, jeśli jest to uzasadnione, ograniczanie występującego zagrożenia. W artykule porównano, stosowane w Polsce i w Krajach Członkowskich Unii Europejskiej, zasady pomiarów i oceny zawodowej ekspozycji na drgania oraz uregulowania prawne dotyczące wartości dopuszczalnych drgań, ustalonych ze względu na ochronę zdrowia i bezpieczeństwo pracowników."
Monotonia jako czynnik obciążenia podczas pracy - ocena ryzyka zawodowego
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 3/2003, str. 13-16
dr hab. Maria Konarska
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
Monotonia definiowana jako powolnie rozwijający się stan zredukowanej aktywności, jest jednym z uciążliwych czynników pracy. Głównymi przyczynami powstawania monotonii, obok bezczynności jest długotrwałe wykonywanie czynności jednostajnych (tzw. czynności powtarzalne). Skutkami monotonii jest niedociążenie emocjonalne (zmniejszenie sprawności, zmęczenie, zwiększenie ilości popełnianych błędów) oraz dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego, wynikające z wykonywania czynności jednostajnych. W artykule zamieszczono proste metody analizy i oceny poziomu monotonii w pracy.
Nowe kryteria oceny zagrożenia nielaserowym promieniowaniem optycznym
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 3/2003, str. 21-24
dr inż. Agnieszka Wolska
Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
|
|
Przepisy w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, które wejdą w życie w dniu 19 czerwca 200ł r. nakładają obowiązek dokonywania oceny zagrożenia nielaserowym promieniowaniem optycznym w środowisku pracy według nowych kryteriów. Artykuł przedstawia te kryteria oraz różnice między obowiązującymi dotychczas a nowymi, a także wyjaśnia pewne aspekty, które mogą wyniknąć z błędnej interpretacji nowych kryteriów.
Ocena zagrożenia promieniowaniem nadfioletowym na wybranych stanowiskach pracy
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 12/2002, str. 9-12
dr inż. Agnieszka Wolska,
mgr. inż. Andrzej Pawlak
Centralny Instytut Ochrony Pracy- Państwowy Instytut Badawczy
|
|
Wartykule przedstawiono naturalne oraz sztuczne źródła promieniowania nadfioletowego oraz omówiono skutki biologiczne jakie ono wywołuje w organizmie człowieka (skóra i oczy). Podano aktualnie obowiązujące najwyższe dopuszczalne wartości skuteczne napromienienia erytemalnego i koniunktywalnego. Następnie przedstawiono wyniki pomiarów promieniowania nadfioletowego na różnych stanowiskach pracy, gdzie występuje intensywne promieniowanie nadfioletowe ze szczególnym uwzględnieniem stanowisk spawalniczych oraz dokonano oceny zagrożenia pracowników tym promieniowaniem.
Pomiary i ocena ekspozycji na hałas ultradźwiękowy na stanowiskach pracy w świetle nowych przepisów prawnych
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 11/2002, str. 20-24
dr inż. Jolanta Koton,
dr inż. Piotr Kowalski
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
"Zawodowa ekspozycja na hałas ultradźwiękowy, zaliczany do szkodliwych czynników fizycznych środowiska pracy, może powodować niekorzystne zmiany w zdrowiu pracowników. W celu oceny stopnia narażenia pracowników na ten czynnik i określenia związanego z nim ryzyka zawodowego, konieczne są pomiary hałasu ultradźwiękowego na stanowiskach pracy i, jeśli jest to uzasadnione, ograniczanie występującego zagrożenia. W artykule przedstawiono nowe zasady pomiarów hałasu ultradźwiękowego dostosowane do znowelizowanych w 2001 r. przepisów prawnych dotyczących najwyższych dopuszczalnych natężeń (NDN) omawianego czynnika."
Ocena ryzyka zawodowego wynikającego z narażenia na hałas w świetle przepisów europejskich i krajowych
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 9/2002, str. 2-4
doc. Dr inż. Danuta Augustyńska
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
W artykule przedstawiono zasady i przykłady oszacowania ryzyka zawodowego wynikającego z narażenia na hałas.
Ocena ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na hałas na niestacjonarnych stanowiskach pracy
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 9/2002, str. 7-9
dr inż. Anna Kaczmarska,
mgr. inż. Witold Mikulski,
doc. dr inż. Danuta Augustyńska
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
W warunkach przemysłowych na niestacjonarnych stanowiskach pracy narażenie na hałas zmienia się w cyklu rocznym i dlatego standardowe metody oceny narażenia (odniesienie do dnia lub tygodnia) nie pozwalają oszacować ryzyka zawodowego. W artykule podjęto próbę oszacowania ryzyka zawodowego narażenia na hałas słyszalny i infradźwiękowy w odniesieniu do roku, na przykładzie pracownika remontowego w elektrowni węglowej.
Przykłady oceny szkodliwości procesu technologicznego
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 1/2002, str. 21-22
dr inż. Leszek Pietrzak
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
W artykule przedstawiono sposób oceny szkodliwości procesu technologicznego na podstawie oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy. Pokazano wyniki przykładowej oceny ryzyka zawodowego na jednym ze stanowisk w procesie hutniczym wielkopiecowym oraz wyniki oceny szkodliwości tego procesu i warunki jego stosowania w danym przedsiębiorstwie.
Listy kontrolne jako narzędzia do oceny warunków pracy
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 2/2001, str. 7-9
dr hab.. Maria Konarska
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
Dyrektywa Rady z 12 czerwca 1989 r. o wprowadzeniu środków w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy zdrowia pracowników podczas pracy (89/391/EWG) zobowiązuje do wprowadzania wymagań bhp na poziomie minimalnym, jednak na wystarczająco wysokim, aby zapewnić bezpieczeństwo i ochronę zdrowia pracowników.
W myśl tej dyrektywy, odpowiedzialność za warunki pracy ponoszą pracodawcy, których obowiązkiem jest zapewnić pracownikom bezpieczeństwo i ochronę ich zdrowia w każdym aspekcie związanym z pracą, przez zapobieganie ryzyku zawodowemu, informowanie, organizowanie szkoleń oraz zapewnienie koniecznych środków i właściwej organizacji. „Możliwie największa odpowiedzialność" za własne bezpieczeństwo i zdrowie spoczywa również na pracownikach, zgodnie z zakresem ich przeszkolenia i otrzymanymi od pracodawcy instrukcjami. Wdrożeniem dyrektywy w Polsce są postanowienia rozdziału 10 Kodeksu pracy i rozporządzenia wydawane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
W świetle tych postanowień pracodawca powinien przeprowadzać ocenę ryzyka na każdym stanowisku pracy i współdziałać z pracownikami w tworzeniu warunków pracy zgodnych z wymaganiami bezpieczeństwa i ergonomii.
Jedną z konsekwencji tak nakreślonej strategii realizacji dyrektyw jest duże zapotrzebowanie na narzędzia oceny warunków pracy, i to o bardzo różnym poziomie profesjonalności, zarówno dla przeszkolonych pracowników służb bhp, jak i takich narzędzi, które pozwalałyby na ocenę bezpieczeństwa i ergonomii pracy osobom posiadającym niewielką wiedzę z tego zakresu.
Najlepszymi i najbardziej polecanymi narzędziami oceny warunków pracy są programy komputerowe, zawierające odpowiednią wiedzę specjalistyczną i metody kwalifikacji wpisywanych danych. Przykładem takiego programu może być STER - komputerowy system rejestracji
zagrożeń i oceny ryzyka zawodowego opracowany przez zespół ekspertów z CIOP.
W małych firmach, w których obowiązek oceny i optymalizacji warunków pracy musi zapewnić sam pracodawca, a zastosowanie specjalistycznego oprogramowania nie jest możliwe ze względu na brak sprzętu informatycznego, czy kwalifikacji pracodawcy, do analizy i oceny warunków pracy mogą służyć listy kontrolne - narzędzie na tyle proste, aby mogły się nimi posłużyć osoby nie posiadające specjalistycznego sprzętu i dużej wiedzy z dziedziny bezpieczeństwa i ergonomii.
Listy kontrolne, stosowane od lat w praktyce eksperckiej, mogą okazać się optymalnym narzędziem oceny warunków pracy, możliwym do szerokiego zastosowania w małych firmach. (...)
|
Metoda oznaczania berylu do oceny narażenia zawodowego
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 1/2001, str. 22-24
dr Ewa Gawęda,
mgr. Maria Madej
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
W niniejszym artykule przedstawiono metody oznaczania berylu w powietrzu na stanowiskach pracy w aspekcie obowiązujących normatywów higienicznych. W Polsce wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla berylu i jego związków (w przeliczeniu na Be) wynosi 0,001 mg/m3, a wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh)- 0,003 mg/m3.
Podstawę pierwszej z przedstawionych metod stanowi metoda według NIOSH, z zastosowaniem techniki absorpcyjnej spektrometrii atomowej (ASA) z płomieniem podtlenek azotu-acetylen. Czułość tej metody jest jednak stosunkowo mała. Najmniejsze stężenie berylu, jakie można oznaczyć stosując metodę wg NIOSH, wynosi 0,3 µg/ml, co dla próbki powietrza o objętości 5001 odpowiada stężeniu 0,0006 mg/m3, a 10001 - 0,0003 mg/m3. Przeprowadzone badania doświadczalne miały na celu sprawdzenie, czy metodą płomieniową ASA można oznaczać stężenia berylu przynajmniej od poziomu 1/4 wartości NDS.
Pomiary absorbancji wykonywano za pomocą spektrometru absorpcji atomowej wyposażonego w: lampę z katodą wnękową do oznaczania berylu, komputer, kompresor powietrza (stały przepływ powietrza 4,5 l/min). (...)
|
Ogólne zasady oceny szkodliwości procesów technologicznych
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 7-8/2000, str. 20-22
dr inż. ZOFIA PAWŁOWSKA,
dr inż. LESZEK PIETRZAK
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
Proces technologiczny stanowi zasadniczą część procesu produkcyjnego przedsiębiorstwa i może obejmować zmianę kształtów, właściwości fizykochemicznych, wyglądu zewnętrznego przetwarzanego materiału lub trwałą zmianę wzajemnego położenia poszczególnych części wchodzących w skład produkowanego wyrobu, czyli montaż podzespołów i wyrobów. Zmiany te mogą być dokonywane poprzez oddziaływanie narzędzi bądź na skutek wpływu energii w jakiejkolwiek postaci - na przykład energii elektrycznej, cieplnej, świetlnej itp. Stosowanie procesów technologicznych związane jest z zagrożeniami, powodującymi np.:
- ryzyko indywidualne, wynikające z wpływu zagrożeń na poszczególnych członków
ogółu społeczności związanej z procesem,
- ryzyko zawodowe, związane z wykonywaną pracą,
- ryzyko utraty mienia i strat ekonomicznych,
- ryzyko środowiskowe, wynikające z wpływu na ziemię, powietrze, wodę, faunę i
florę oraz dziedzictwo kulturowe.
Szkodliwość procesu technologicznego jest pojęciem odnoszącym się do konsekwencji występujących w tym procesie zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników.
Zależy ona w ogólnym przypadku od:
- liczby zagrożeń, których źródłem jest proces,
- poziomu ryzyka zawodowego związanego z tymi zagrożeniami,
- liczby osób ponoszących ryzyko zawodowe związane z tymi zagrożeniami.
Określając stopień szkodliwości procesu technologicznego należy uwzględnić wszystkie przedstawione wcześniej czynniki. Przy analizie procesu szczególną uwagę należy zwrócić na te zagrożenia, z którymi związane jest ryzyko uznane za niedopuszczalne. O dopuszczeniu procesu do stosowania będzie decydowała bowiem możliwość ograniczenia ryzyka niedopuszczalnego do poziomu uznanego za akceptowalny. (...)
|
Ocena i ograniczanie ryzyka obsługi pras
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 4/2000, str. 8-11
mgr inż. STANISŁAW KOWALEWSKI
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
Współczesna strategia systemowego kształtowania bezpiecznych warunków pracy przy obsłudze maszyn powinna być oparta na racjonalizacji ryzyka zawodowego. Dwa poprzednie artykuły poświęcono analizie ryzyka towarzyszącego obsłudze pras. Zidentyfikowano zagrożenia oraz przedstawiono metody szacowania ryzyka. Zaprezentowano „graf ryzyka" opracowany w Centralnym Instytucie Ochrony Pracy dla maszyn do obróbki plastycznej, który umożliwił oszacowanie klas ryzyka dla głównych stref obsługi prasy mimośrodowej.
Przedstawiono więc proces analizy ryzyka, który dostarczył danych do jego obiektywnej oceny (ewaluacji), pozwalającej odpowiedzieć na zasadnicze pytanie: czy osiągnięto poziom ryzyka tolerowalne-go? Zasadnicze dlatego, bowiem odpowiedź na nie decyduje w istocie o świadomym podjęciu lub zaniechaniu zadania produkcyjnego. Jeśli odpowiedź jest pozytywna, to taki stan rzeczy można zaakceptować i je wykonać. Jeśli zaś ocena jest negatywna, pozostaje albo rezygnacja z wykonania zadania, albo podjęcie działań naprawczych, zmniejszających ryzyko do poziomu tolerowalnego.
Niniejszy artykuł wieńczy problematykę procesu oceniania ryzyka - kluczowego z punktu widzenia zarządzania bezpieczeństwem. Tylko wspomniano w nim, bardziej dla zilustrowania problemu oceny, o sposobach ograniczania poszczególnych elementów ryzyka poprzez zastosowanie środków ochronnych na co dzień używanych w tłocznictwie. Kolejny, ostatni już artykuł tej serii będzie w całości poświęcony metodom redukcji ryzyka obsługi pras. (...)
|
Ryzyko obsługi pras
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 3/2000, str. 2-7
mgr inż. Stanisław Kowalewski
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
Współczesna koncepcja kreowania bezpiecznego środowiska pracy polega na racjonalizacji ryzyka zawodowego, które pozostaje w zasadzie jedynym parametrem umożliwiającym kwantyfikowanie poziomu bezpieczeństwa. Jest przeto kluczem i nieodzownym narzędziem efektywnego zarządzania bezpieczeństwem pracy i dlatego warto, jak sądzę, przytoczyć kilka podstawowych pojęć związanych z ryzykiem.
Ryzyko zawodowe jest definiowane jako możliwość ponoszenia strat w procesie pracy, czyli jest prawdopodobieństwem zaistnienia zdarzenia zagrażającego, powodującego określone szkody. Prawdopodobieństwo wystąpienia takiego zdarzenia jest związane z jednoczesnym wystąpieniem dysfunkcji struktury stanowiska pracy i ekspozycji na nią ludzi lub obiektów. W odniesieniu do maszyn produkcyjnych, a zwłaszcza do pras, najistotniejsze - zdecydowanie dominujące i decydujące o poziomie bezpieczeństwa - jest ryzyko wypadkowe (urazowe) stwarzane przez zagrożenia mechaniczne w strefie narzędziowej. Wynika to ze specyfiki pracy na prasach.
Ryzyko zdrowotne związane z oddziaływaniem zagrożeń środowiskowych (hałas, zapylenie, oświetlenie itd.) jest dobrze rozpoznane i nie wynika ze szczególnego charakteru stanowisk pracy przy prasach. Ryzyko, jakie towarzyszy ludziom w różnych fazach użytkowania maszyn, mimo zastosowania środków bezpieczeństwa, jest tzw. ryzykiem resztkowym. Zarządzanie bezpieczeństwem pracy polega w istocie na świadomym podejmowaniu albo odrzucaniu tegoż właśnie ryzyka. Ryzyko resztkowe, rzecz jasna, powinno pozostawać na poziomie zredukowanym do świadomie akceptowanego i uzasadnionego minimum, którego wartość graniczną wyznacza ryzyko tolerowalne, tj. ryzyko, które zostało zaakceptowane w danych okolicznościach opartych na bieżących wartościach społecznych (aktualny stan wiedzy i techniki, koszty, organizacja bezpiecznych procesów pracy, wykształcenie, umiejętności, kultura, świadomość personelu i in.). Ryzyko tolerowalne to niezwykle ważne pojęcie, wyznacza bowiem poziom minimum, poniżej którego zejść nie można, lecz jednocześnie trudne do zastosowania, bo niejednoznaczne. Jest ono podstawą współczesnej strategii kształtowania bezpieczeństwa, które obecnie jest definiowane jako uwolnienie od nietolerowalnego ryzyka, a nie wyidealizowany stan absolutnego bezpieczeństwa z ryzykiem zredukowanym do zera. (...)
|
Bezpieczeństwo i ochrona pracy w małych firmach
|
"BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 1/1999, str. 15-18
mgr Marta Derlicka
Centralny Instytut Ochrony Pracy
|
|
Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia pracowników w małych zakładach pracy zależy przede wszystkim od pracodawców, którzy w swoim zakładzie decydują o wszystkim. Właściciele podejmują decyzje o poprawie warunków pracy, inicjują wszelkie działania w tym zakresie, ustalają zasady i metody mające służyć poprawie warunków. (Derlicka, 1992). Pracownicy na ogół godzą się na warunki stawiane przez pracodawcę, gdyż również dla nich najważniejszy jest zysk (wypłata i utrzymanie pracy).
Nowy kodeks pracy, który obowiązuje od czerwca 1996 r., zwiększa szansę na poprawę tego stanu rzeczy. Określenie obowiązków wszystkich pracodawców (bez względu na formę własności), zobligowanie ich do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy jest ułatwieniem w egzekwowaniu wielu działań. Ale oprócz kontroli z zewnątrz potrzebna jest świadomość pracodawców o istnieniu zagrożeń i ich konsekwencjach, umiejętność ich oceny, analizy i zmniejszania lub, jeśli to możliwe, eliminowania. Poza tym jest duża grupa zakładów najmniejszych, do których kontrole państwowe docierają bardzo rzadko lub w ogóle. Popularyzacja problematyki bezpieczeństwa i ochrony zdrowia człowieka wśród tych właśnie zakładów jest szczególnie ważna w dążeniu do kształtowania optymalnych warunków pracy w zakładach. Chodzi tu przede wszystkim o udostępnianie pracodawcom jasnych i zwięzłych informacji, motywujących do podejmowania działań na rzecz warunków pracy, dostarczających wiedzy o „chorobie" zakładu, jeśli taka będzie miała miejsce i o możliwościach (sposobach) jej wyleczenia.
Źródłem informacji o najmniejszych zakładach w Polsce są przede wszystkim
wyniki kontroli przeprowadzanych przez Państwową Inspekcję Pracy oraz badania nad zakładami zatrudniającymi do 5 osób, przeprowadzone przez Główny Urząd Statystyczny. (...)
|
|
